مالیات بر ارزش افزوده
قسمتی از متن:
مالیات بر ارزش افزوده
مالیات بر ارزش افزوده چگونه محاسبه می شود؟
در
تدوین قانون ودر عمل ، به لحاظ ارائه نگرش مطلوب اجرائی ، چگونگی محاسبه
واجرای مالیات بر ارزش افزوده بر اساس استانداردهای حسابداری وبا تکیه بر
روش صورتحساب (روش تفریقی غیر مستقیم ) ارائه می گردد . در عمل هر مؤدی
مالیات بر ارزش افزوده کافی است عملیات زیر را انجام دهد:
1- در هنگام خرید کالا ها وماشین آلات ویا دریافت خدمات :
علاوه
بربهای مواد اولیه ، حاصلضرب نرخ مالیات بر ارزش افزوده در بهای کالای
خریداری شده را به فروشنده بپردازد. (این وجه پرداختی اعتبار مالیاتی مؤدی
ودرواقع طلب او از سازمان امور مالیاتی محسوب می گردد).
2- در هنگام فروش محصولات ویا ارائه خدمات :
علاوه
بر بهای محصول ، حاصلضرب نرخ مالیات بر ارزش افزوده در بهای کالای فروش
رفته را از خریدار کالا یا دریافت کننده خدمات اخذ می کند.( این مبلغ که
اضافه برقیمت کالا از خریدار دریافت می گردد بدهی فروشنده به سازمان امور
مالیاتی محسوب می گردد)
3- در پایان هر دوره مالیاتی مالیات بر ارزش افزوده: (دوره های سه ماهه یا فصلی) :
مابه
التفاوت مبلغ مالیات بر ارزش افزوده پرداختی در زمان انجام خریدها با مبلغ
مالیات بر ارزش افزوده اخذ شده در زمان فروش محصولات را به سازمان امور
مالیاتی کشور می پردازد. به این ترتیب کل مالیات بر ارزش افزوده پرداختی در
زمان انجام خریدها به مردی بازگردانده می شود وحتی اگر مالیات بر ارزش
افزوده پرداختی بابت خریدهای مردی بیشتر از دریافتی بابت فروش باشد ، مؤدی
می تواند درخواست استرداد اضافه پرداختی مالیات بر ارزش افزوده را از
سازمان امور مالیاتی بنماید ( صرف نظر از اینکه ممکن است حتی مثلا ً مواد
اولیه در دوره های بعد مورد استفاده واحد تولیدی قرار گیرد) .
مثال : جهت تبیین موضوع به نحوه محاسبه مالیات بر ارزش افزوده برای یک کارخانه ذوب آهن توجه نمایید.
در این کارخانه تعدادی ورودی به عنوان مواد اولیه جهت تولید وتعدادی خروجی به عنوان محصولات تولید شده وجود دارد.
فرض کنید مواد اولیه مورد استفاده در این کارخانه ، قراضه آهن (که ازخارج وارد می شود ) وسنگ آهن (که درداخل تهیه می شود) باشد.
الف)-
در هنگام ورود قراضه آهن به کشور از طریق گمرک ، مالیات بر ارزش افزوده آن
توسط گمرک وبه نیابت از سازمان امور مالیاتی کشور اخذ می شود.
ب)-
هنگامی که مواد اولیه دیگر( مثلا ً ذغال سنگ وسنگ آهن ) از داخل کشور تهیه
می شود مالیات بر ارزش افزوده آن به شرکتهایی که از آنها مواد اولیه
خریدای شده پرداخت می شود.
ج)- کارخانه محصولات تولیدی خود (آهن آلات) را به خریداران می فروشد ومالیات بر ارزش افزوده آن را از خریداران اخذ می کند.
د)- در
نهایت هرسه ماه یکبار ، مابه التفاوت مالیات بر ارزش افزوده پرداختی با بت
خرید مواد اولیه و مالیات بر ارزش افزوده دریافتی بابت فروش محصولات تولید
شده به سازمان امور مالیاتی پرداخت می شود.( درصورتی که مالیات بر ارزش
افزوده دریافتی کمتر از مالیات بر ارزش افزوده دریافتی باشد مابه التفاوت
که به عنوان طلب مؤدی محسوب می گردد حسب درخواست مؤدی استرداد ویا به حساب
بستانکار دوره بعدی مالیات بر ارزش افزوده مؤدی گذاشته می شود.
نکات مهم :
1- چنین
نیست که در هر خرید وفروش مجبور باشید بلافاصله مالیات بر ارزش افزوده آن
را به سازمان امور مالیاتی پرداخت کنید بلکه این عمل هر سه ماه یک بار طی
یک اظهارنامه مالیاتی برای خرید وفروشها به صورت یکجا انجام می شود
وسازمان امور مالیاتی تنها در صورت لزوم فاکتورهای خرید وفروش را کنترل می
کند .
2- ماخذ مالیات بر ارزش افزوده دربحث واردات عبارت است از قیمت سیف کالا باضافه حقوق وعوارض گمرکی .
بر این اساس مالیات بر ارزش افزوده پرداختی توسط وارد کننده به گمرک
عبارت است از قیمت سیف کالا باضافه حقوق وعوارض گمرکی ضربدر نرخ مالیات بر
ارزش افزوده.
3- فرآیند تسلیم اظهارنامه و پرداخت بدهی مالیاتی یا طلب مالیاتی مؤدیان مالیاتی ، سه ماهه (فصلی) بوده و هرسه ماه یکبار با مراجعه به دفاتر خرید وفروش ودفاتر معین صورت می پذیرد.
4- در اجرای نظام مالیات بر ارزش افزوده مؤدیان مالیاتی با چندین فرم در ارتباط خواهند بود که مهمترین آنها عبارتند از : صورتحساب خرید ، صورتحساب فروش ، دفتر خرید ، دفتر فروش واظهارنامه مالیاتی.
( بدیهی است که در هنگام تنظیم هریک از فرم های مذکور مشخصات خریدار
وفروشنده ومشخصات کالا یا خدمات وسایر موارد مندرج در فرم ها، با دقت هرچه
بیشتر تکمیل گردد.)
5- ثبت نام مؤدیان مالیاتی( به موجب ماده 18): مؤدیان
مکلفند به ترتیبی که سازمان امور مالیاتی کشور تعیین و اعلام می‌نماید
نسبت به ارائه اطلاعات درخواستی سازمان مذکور و تکمیل فرمهای مربوطه اقدام و
ثبت نام نمایند.
