تلافات زناشویی عامل خطرساز برای اختلالات روانی

جنگ در تمام دوران، جوامع بشری را تهدید کرده است هر جنگی زیانهایی دارد، زیانهای مالی قابل جبران هستند، اما زیانهای روانی مشکل جبران می شوند و از مهمترین عوارض جنگ هستند فردی که از جنگ بر می گردد باید خود را هم با خانواده وفق دهد و هم با اجتماع، اکثر این افراد در وفق دادن دچار مشکل می شوند و خود را در این میان غربیه می پندارند این افراد نه تنها خود

دسته بندی	روانشناسی و علوم تربیتی
فرمت فایل	doc
حجم فایل	135 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل	134

دریافت فایل

فروشنده فایل

کد کاربری 8044

تمام فایل ها

. 1 بیان مسئله

جنگ در تمام دوران، جوامع بشری را تهدید کرده است. هر جنگی زیانهایی دارد، زیانهای مالی قابل جبران هستند، اما زیانهای روانی مشکل جبران می شوند و از مهمترین عوارض جنگ هستند. فردی که از جنگ بر می گردد باید خود را هم با خانواده وفق دهد و هم با اجتماع، اکثر این افراد در وفق دادن دچار مشکل می شوند و خود را در این میان غربیه می پندارند. این افراد نه تنها خود دچار مشکلات روانی فراوانی می شوند، بلکه خانواده ی آن ها نیز درگیر این قضیه می شوند، به خصوص همسران این افراد در معرض خطر بیشتری هستند و رضایت زناشویی این افراد کاهش پیدا می کند. بر طبق آمارها نرخ طلاق در این افراد دو برابرافراد عادی می باشد (هاشمی، 1385).

اگر اعضاء خانواده از سوی منابعی حمایت شوند، توانایی بیشتری برای کمک به فرد حادثه دیده دارند. رضایت زناشویی از موارد مهمی است که موجب سازگاری خانواده می شود. نظام خانواده باید نظام محکم و پایداری باشد. بهداشت خانواده یکی از مسائل مهمی است که در استحکام نظام خانواده نقش دارد.

اختلافات زناشویی عامل خطرساز برای اختلالات روانی مانند افسردگی، اعتیاد و ... می باشد. همچنین مشکلات ارتباطی در خانواده با بیماریهای جسمی نیز همبستگی دارد. افرادی که روابط رضایت بخش وحمایت کننده دارند، احتمال کمی وجود دارد که مبتلا به بیماری سختی شوند و اگر هم بیمار شوند سریعتر بهبود می یابند.

بعد از مرگ ناگهانی در خانواده مشکلات زناشویی و طلاق شدیدترین فشارهایی هستند که افراد تجربه می کنند (بلوم، آشرو وایت 1987 به نقل از طغیانی 1386).

با توجه به نقش رابطه ی زوجین بر سلامت جسم و روان آموزش شیوه های مختلف روان درمانی ضروری می باشد.

متأسفانه بیشتر پژوهشهای صورت گرفته توصیفی است و کمتر آموزشی است. با توجه به افزایش مشکلات زناشویی در همسران جانبازان لازم است به آن ها آموزشهایی داده شود تا با مشکلات خود مقابله کنند و تا حد امکان سبک زندگی خویش راتغییر دهند تا بتوانند علاوه بر بهبود خود به همسرانشان نیز کمک کنند.

تحقیقات نشان داده است که ‌خود دلگرم سازی[1] باعث می‌شود افراد بسیار با جرأت تر، بردبارتر و با اعتماد ‌به نفس بالاتری عمل کنند و نیز دارای رفتار دوستانه تری با دیگران بوده، احساس ثبات بیشتری نموده و همچنین بهتر قادر باشند با مسائل و مشکلات خود مقابله کنند. حال اگر این روش آموزشی بتواند این نتایج را در همسران جانبازان ایجاد کند، شاید بتواند بر رضایت زناشویی ونیز سلامت روانی آن ها تاثیر بگذارد. این تحقیق در صدد بررسی این احتمال می­باشد.

آدلر[2] بنیانگذار روانشناسی فردنگر[3] چهار نیاز اصلی را بیان می کند که عبارتند از:

نیاز به ارزشمندی، احساس قابلیت، نیاز به تعلق و دلگرم سازی.

دلگرم سازی آن چیزی است که باعث می شود دیگران احساس خوبی داشته باشند، عملکرد مؤثر داشته و برای مشکلات خود به شکلی موثرتر برنامه ریزی کنند، دارای اعتماد به نفس و حس رضایت باشند.

یکی از پیامدهای دلگرم سازی این است که شخص احساس تعلق می کند و از وقف خود برای بهزیستی جامعه احساس رضایت می کند. دلگرم سازی هم هدف شخصی وهم هدف اجتماعی دارد. آنچه مهم است داشتن نگرشهای مثبت نسبت به مسائل اطراف است. اما بسیاری از افراد این گونه نیستند و با احساس عدم کفایت و حقارت زندگی می کنند. آن ها معتقدند مفید نیستند. این یاس و دلسردی باید توسط افرادی در جهت افزایش دلگرم سازی،رضایت مندی و سلامت روانی و برآوردن نیازهای زندگی درمان شود. یکی از روشهای درمانی در مواجهه با این افراد روش آموزشی شوانکر است (باهلمن ودینتر[4]، 2001).

تئو و آنتینیو شوانکر[5] این برنامه ی آموزشی را بر اساس روانشناسی فردنگر آدلر در سال 1980 تهیه کردند. آن ها مفهوم دلگرم سازی را پرورش دادند و آن را از یک مفهوم تئوریک به صورت روش علمی و قابل اجرا در آوردند.

خانواده­های جانبازان با مشکلات عدیده ای مواجه هستند که در نتیجه به مشکلات عاطفی و زناشویی در آن ها منجر می شود.

حال این سئوال مطرح می­شود که آیا روش دلگرم سازی شوانکر قادر است باعث ارتقاء سلامت روانی و رضایت زناشویی همسران جانبازان شود؟!

2. 1 اهمیت و ضرورت تحقیق

خانواده یکی از مهمترین نهادهای اجتماعی است و یک ارگانیسم زنده است. سلامت آن منوط به سلامت اعضای آن است. نقص یا تغییر در هر یک از اعضاء بر کل خانواده تاثیر گذار است.

مروری بر پژوهشهایی که در ایران صورت گرفته است، نشان می دهد که از سال 1370 تا کنون مشکلات جانبازان و خانواده های آن ها رو به افزایش است. با گذشت 28 سال از آغاز جنگ ایران و عراق هنوز جانبازان و خانواده های آنان با مشکلات فراوانی دست و پنجه نرم می کنند. با در نظر گرفتن مشکلات و آمارهای رو به افزایش این مشکلات، لزوم توجه جدی به این معضل احساس می شود. از سوی دیگر آموزشهای خانواده یکی از اولویتهای پژوهشی بنیاد جانبازان است که این پژوهش می تواند مورد استفاده آن ها و خانواده ی جانبازان قرار گیرد.

همچنین پژوهشهای بسیاری حمایت تجربی قابل توجهی را برای اثرمندی رویکردهای مختلف زوج درمانی در درمان ناهماهنگی های زناشویی فراهم می سازند.

از ضرورتهای این پژوهش می توان موارد ذیل را نام برد:

- ارتقاء بهداشت روانی خانواده های شاهد و ایثارگر

- کاهش اختلالات روانی در سطح جامعه

- پایین آوردن میزان طلاق و عوارض ناشی از آن در خانواده های جانبازان

- کوتاه مدت بودن رویکرد مورد پژوهش

و ...

3. 1 هدف تحقیق

هدف این پژوهش عبارت است از:

«تعیین میزان اثربخشی روش آموزش دلگرم سازی شوانکر بر سلامت روانی و رضایت زناشویی همسران جانبازان».

4. 1 فرضیه های تحقیق

فرضیه های اصلی:

1- آموزش همسران جانبازان با رویکرد شوانکر رضایت زناشویی آن ها را افزایش می‌دهد.

2- آموزش همسران جانبازان با رویکرد شوانکر سلامت روانی آن ها را افزایش می دهد.

فرضیه های فرعی:

1- آموزش همسران جانبازان با رویکرد شوانکر علائم جسمانی آن ها را کاهش می دهد.

2- آموزش همسران جانبازان با رویکرد شوانکر مشکلات خواب و اضطراب آن ها را کاهش می­دهد.

3- آموزش همسران جانبازان با رویکرد شوانکر کارکردهای اجتماعی آن ها را افزایش می دهد.

4- آموزش همسران جانبازان با رویکرد شوانکر افسردگی آن ها را کاهش می دهد.

5. 1 تعریف مفاهیم و واژگان اختصاصی طرح

1. 5. 1 دلگرم سازی:

1. 1. 5. 1تعریف نظری: دلگرم سازی همه ی آن چیزی است که از یک فرد انسان دیگری با این مشخصات می سازد: احساس بهتر، کارکردهای مؤثرتر، غلبه مؤثرتر بر مشکلات،
اعتماد به نفس بالاتر، داشتن رغبت بیشتر برای مشارکت در امر سلامت دیگران و به طور کلی جامعه. فرد احساس می کند به قدر کافی انسان خوبی است و توسط دیگران پذیرفته شده است و همواره احساس می کند که: «من می توانم» (شوانکر، 1991).

2. 1. 5. 1تعریف عملیاتی: فرایندی است که با استفاده از جلسات آموزشی شوانکر طی 10 جلسه سعی در افزایش وتقویت آن داریم (به پیوست مراجعه شود).

2. 5. 1 سلامت روانی:

1. 2. 5. 1تعریف نظری: شامل شرایطی است که سطوح بالایی از نشانه های سلامت هیجانی (رضایت خاطر وشادی بالا)، پذیرش خود، رشد شخصی، هدفمندی در زندگی، تسلط بر محیط، حس تعلق وتعامل عاطفی را در برمی گیرد (کریمی زاده، 1384). مشخصه ی آن نداشتن اضطراب و نشانگان مختل کننده ی زندگی و ظرفیت ایجاد رابطه ی حسنه و رضایت بخش با دیگران وظرفیت مقابله ی مناسب با تنیدگیها و تناقضهای زندگی می باشد (کورسینی، 1999 به نقل از اسدی، 1382).

2. 2. 5. 1تعریف عملیاتی: نمره ای که فرد در آزمون سلامت عمومی GHQ کسب می‌کند.

3. 5. 1 رضایت زناشویی[6]:

1. 3. 5. 1 تعریف نظری: به اعتقاد هیلمن (1994) رضایت زناشویی به رویدادهای مثبت یا منفی کلی که زوجین درمورد رابطه شان احساس می کنند، اشاره دارد که این رویدادهای مثبت یا منفی را با عناوین مختلفی نظیر خشنودی رابطه، سازگاری رابطه و احساسات رابطه می نامند (هالفورد[7]، 1384 به نقل از هاشمی، 1385).

2. 3. 5. 1 تعریف عملیاتی: در این پژوهش رضایت زناشویی نمره­ای است که فرد درآزمون اینریچ[8] 47 سئوالی کسب می کند.

4. 5. 1جانباز:

1. 4. 5. 1 تعریف نظری: جانباز یعنی کسی که جان خود را فدا می کند یا کسی که جان خویش را در معرض خطر می اندازد (معین، 1375).

2. 4. 5. 1 تعریف عملیاتی: به فردی اطلاق می شود که در طول مدت جنگ (یا دوران انقلاب) به علت حضور در یکی از مناطق جنگی یا سایر مناطق، توسط یکی از انواع سلاحهای جنگی یا ضربات وارده دچار مجروحیت شده باشد. جانبازان بسته به عامل مجروحیت یا ناحیه ی مجروحیت به گروههای زیر تقسیم می شوند:

- جانبازان مصدوم شیمیایی که به وسیله ی گازهای شیمیایی دچار مصدومیت شده اند.

- جانبازان عصبی روانی که به علل مختلف از جمله موج انفجار سلاحهای مخرب،
شکنجه­های جسمی و روحی، مشاهده ی حوادث ناگوار و ضربه زننده، تحمل فشارهای شدید و ... به انواع مختلف اختلالات روانی مبتلا شده اند.

- جانبازان ضایعه ی نخاعی که از ناحیه ی نخاع شوکی به طور کامل یا نسبی آسیب
دیده اند.

- جانبازان با نقایص یا با ترکیبی از آسیبها و صدمات جسمی و روحی.

5. 5. 1 همسر جانباز:

به زنی گفته می شود که همسر شخص جانباز بوده و در کنار وی دارای زندگی مشترک باشد.

1. 2مبانی نظری رویکرد آدلر

آدلر یک روانشناس فردنگر است که معتقد است وراثت و محیط عوامل جبری زندگی نیستند و این دو تنها چارچوبی را فراهم می کنند که فرد با خلاقیت خود به آن ها پاسخ می دهد.

شهرت آدلر بیشتر به دلایل زیر است:

1- عقده­ی حقارت 2-تاکید او برکیفیت محیط خانواده و روابط اجتماعی فرد

3- مفهوم علاقه­ی اجتماعی[9] 4- مفهوم تعرض مردانه (نرنیه نمایی)[10]

5- تاکید بر خود آگاهی انسان 6- من خلاق و.....

زندگی از نظر آدلر، شدن است نه بودن. او جبرگرا نیست و از دیدگاه او انسان به شیوه­ی خاص خود به زندگی معنی و مفهوم می بخشد. از نظر او هر فرد، موجودی اجتماعی است نه زیستی.

نظریه­ی آدلر از عناوین کلی زیر تشکیل شده است:

1- هدف گرایی تخیلی[11]

2- تلاش برای توفق و برتری[12] یا کمال[13]

3- احساس حقارت[14] و مکانیزم جبران [15]

4- علاقه­ی اجتماعی

5- سبک زندگی[16]

6- من یا خود خلاق

آدلرگراها روان درمانی را شامل 4 مرحله می دانند:

1- ایجاد ارتباط: درمانگران آدلری برای ایجاد رابطه­ی خوب در مقابل هم می نشینند و صندلی های خود را در یک سطح قرار می دهند. آن ها به بیمار می فهمانند مسئول اعمال خودش است و مشکلاتش به خاطر ادراکهای غلط است، بیمار هم سعی می کند ادراک‌هایش را تغییر دهد. مصاحبه و ارتباط براساس علائق و احترام متقابل و مشارکت در کشف و درک چیزها در ارتباط مطرح می شود. از لحظه ای که بیمار وارد می شود، حالتها و نشستن او و بیانش همه به شناخت درمانگر کمک می کند.

2-ارزیابی سبک زندگی فرد: در اینجا بررسی خاطرات اولیه و منظومه ی خانواده ی فرد ضروری است. در درمان باید هدفها خوب تنظیم شود و گرنه امکان پیشروی را از بین می برد. درمانگر باید سبک زندگی بیمار را بشناسد و علاوه برآن چگونگی تاثیر سبک زندگی بر کارکرد موجود بیمار را با توجه به تکالیف زندگی ببیند.

3- تعبیر و تفسیر و ازدیاد بینش: درک متقابل در مورد باورها، انگیزه ها و جهت گیریهای مراجع.

4- بازجهت دهی و بازآموزی: برای تسهیل آن می توان علاقه­ی اجتماعی و دلگرم سازی را تقویت کرد. جهت گیری برای تقویت قابلیتها و استعدادهای مثبت زندگی است. ما باورهای غلط را یا خودمان ساختیم و یا از دیگران یاد گرفتیم. در اینجا روشهایی را یاد می گیریم تا خود و دیگران را بشناسیم و در نتیجه فردی امیدوار، خوش بین و با اعتماد به نفس شویم.

به طور خلاصه درمان و فرایند تربیتی آدلر هدفهای زیر را دنبال می کند:

1- پروراندن علاقه­ی اجتماعی

2- کاهش احساس کهتری، غلبه بر ناامیدی، تشخیص و استفاده از منابع درونی

3- تغییر سبک زندگی یعنی ادراکها و هدفها. هدف درمان تبدیل اشتباههای بزرگ به اشتباههای کوچک است.

4- تغییر ارزشها یا انگیزه های غلط

5- دلگرم سازی به افراد برای درک برابری انسانها

6- کمک به فرد تا به انسانی مشارکت جو تبدیل شود. این بیماران در نهایت امیدوار،
خوش بین و دارای اعتماد و شهامت می شوند (علیزاده، 1383).

از مفاهیم دیگر نظام آدلر می توان رویاها، خاطرات اولیه، ترتیب تولد و دلگرم سازی را نام برد .

1. 1. 2 دلگرم سازی

برای این اصطلاح ترجمه های مختلفی وجود دارد: تهییج، دلگرمی، شجاعت دهی،
جرأت بخشی، قوت قلب و انگیزه دهی.

براساس اصول روانشناسی فرد نگر، هدفهای آموزشی دلگرم سازی عبارت است از:

افزایش احترام به خود، اعتماد به نفس و مهارتهای اجتماعی. دلگرم سازی، اعتماد به نفس و احساس فرد را نسبت به خودش تقویت و بهبود می بخشد و این کلید توسعه و تحول فردی است. بر اثر دلگرم سازی، فرد احساس تعلق و رغبت بیشتر و سودمندی برای جامعه می کند. اغلب دارای اهداف اجتماعی است و بیش از مثبت بودن صرف است و فقط انکار و سرکوبی ابعاد منفی زندگی نیست. دلگرم سازی توجه توامان به ابعاد مثبت و منفی زندگی است.

ناکامل بودن بخشی از وجود انسان است و این امر شرم آوری نیست. وقتی فرد برای غلبه به نقصهایش تلاش می کند و می خواهد کامل باشد به خودی خود چیز بدی نیست. ولی وقتی این نگرش تبدیل به این شود که فرد تنها زمانی انسان خوب است که کامل باشد و کارهایش بدون نقص باشد اثرات نامطلوبی دارد و منجر به احساس حقارت می شود. بنابراین آنچه ضروری است«شهامت ناکامل بودن»[17] است. رشد و تحول فرد قویاً با اشتباه کردن و آموختن از خطاها مرتبط است و این ها تجارب ارزشمندی هستند. امروزه مردم به جای تاکید بر نقاط قوت همدیگر بر روی ضعفها و خطاهای هم تاکید می کنند و فکر می کنند این باعث بهتر عمل کردن دیگران است در حالی که این اشتباه است، بسیاری از مردم در طول زندگی با دلگرم سازی روبرو نمی شوند و زندگی شان پر از احساس حقارت است و آن را به شغل، ازدواج، روابط دوستانه، محل کار و به طور کلی به تمام زندگی شان تسری می دهند.

آن ها متقاعد شده اند که به اندازه­ی کافی افراد خوبی نیستند وتنها زمانی خوبند که از خواهر و برادر خود بهتر، باهوش تر، لاغرترو.... باشند. آن ها معتقدند به چیزی تعلق ندارند. این یاس ودلسردی باید به وسیله­ی دلگرم کردن آن ها از بین برود تا آن ها زندگی سالم تری داشته باشند.

برای دلگرم سازی می توان به 10 مهارت اشاره کرد:

1- اظهار علاقه به دیگران

2- گوش دادن فعالانه و با دقت و توجه کامل

3- نشان دادن اشتیاق

4- شکیبایی و صبور بودن

5- به کاربردن لحنی دوستانه هنگام صحبت

6- نشان دادن حالات دوستانه در چهره

7- استفاده از قالب بندی مثبت برای مشاهده و ارزیابی رفتار

8- شناسایی تلاشها و پیشرفتهای دیگران

9- به کاربردن تماسهای بدنی و لمسی (مانند قراردادن بازو روی شانه ی دیگری برای ابراز حمایت)

10-قاطع بودن واظهار وجود کردن ( باهلمن ودینتر،2001).

آدلری ها دلگرم سازی را به منزله­ی مثلثی با سه ضلع نابرابر می دانند، این سه ضلع عبارتند از: روابط اجتماعی، آموزش و درمان و انسان را در این سه حوزه دلگرم می­کنند. آن ها معتقدند هر چه بیشتر دیگران را دلگرم سازیم، خودمان نیز بیشتر احساس دلگرمی خواهیم کرد، چرا که با کمک به دیگران برای بهتر شدن، خود نیز احساس بهتری خواهیم داشت (موزاک و میانیاچی،1999 به نقل از هاشمی، 1385). همان طور که گیاه به آب و خاک نیاز دارد ما هم به دلگرم شدن توسط دیگران نیازمندیم.

گفته شد که از دیدگاه آدلر گراها فرد بیمار دلسرد و مأیوس است، برای این که این دلسردی از بین برود باید از دلگرم سازی در روند درمان استفاده کرد. فرد دلگرم کننده استعدادهای دیگران را کشف می­کند و سپس آن ها را منعکس می­کند. در رابطه­ی درمانی پیش بینی موفقیّت نقش مهمی دارد. آدلرگراها به تحلیل مشکل بسنده نمی کنند، بلکه استعدادها وتوانایی بیمار را به او پسخوراند می­دهند. در رابطه­ی درمان تلاش می‌کنند فرد به خود و توانایی هایش اعتماد کند وتوانایی هایش را به کار گیرد و عزت نفس و احساس ارزش درونی اش افزایش پیدا کند. باید به جای ناتوانی ها و نقصها به فرد کمک کنیم برتوانایی ها وداشته هایش تاکید داشته باشد و به رغم موانعی که در راهش وجود دارد به سمت جلو حرکت کند. در این روش به فرد کمک می­شود تا در سبک زندگی اش تغییر ایجاد کند و به بهبود روابط خود و دیگران کمک کند.

در این روش حتی اگر فرد احساس می کند که نمی تواند موفق شود، درمانگر باید او را دلگرم سازد که او می­تواند نگرش هایش را تغییر دهد و پیشرفتش امکان پذیر است. این فرآیند در سراسر درمان ادامه دارد. به فرد آموزش داده می‌شود نیمه­ی پرلیوان را ببیند. از دیگر راهها برای دلگرمی تلاش برای برنامه ای است که فرد از آن می ترسیده یا نمی داند که در آن قرار دارد. عدم دلگرمی در افراد باعث فقدان اعتماد و بدبینی می‌شود. افراد دلگرم افرادی پذیرا و با مسئولیت هستند.

مهمترین منبع دلگرم سازی برای هر فرد، خانواده است ،اگر افراد خانواده دلگرم باشند، کودکان آن ها نیز به همین طریق رشد پیدا می‌کنند و نکات مثبت دیگران را بیشتر می بینند و به دیگران عشق می ورزند و برعکس در خانواده هایی که عدم دلگرمی در آن ها موج می زند، افراد خانواده هم همین گونه رشد می کنند و به دنبال عیب جویی در خود و دیگران هستند. همکاری، ارتباط، قدردانی و سپاس و... از ویژگیهای خانواده‌های دلگرم است . پیامهای مأیوس کننده در این خانواده ها بسیار کم شنیده می‌شود.

1. 1. 1. 2 رفتارهای دلگرم زدا در خانواده

اکستاین رفتارهای بارز عدم دلگرم سازی در خانواده را به 4 دسته تقسیم می‌کند:

1-اثر مداد قرمز

اعضای خانواده مدام همدیگر را به خاطر خطاها سرزنش می‌کنند و فرد خاطی مدام درگیر این سرزنشهاست و نمی تواند به جنبه های مثبت زندگی توجه کند(فتحی،1386).

2-اثر طرح عمودی در مقابل طرح افقی

طرح افقی دلگرم کننده است ولی طرح عمودی عدم دلگرمی را در بر می‌گیرد. در طرح افقی تساوی و پذیرش همه­ی اعضای خانواده و رعایت شأن اعضا مطرح است. در طرح عمودی خود خواهی بسیار بارز است. با برچسبهای برتر وکهتر، نگرش مذهبی، نژادی و جنسیتی در طرح عمودی روبرو می­شویم.

3-کمال گرایی افراطی

تصور عدم اشتباه در یک خانواده­ی موفق منجر به بروز سرزنشهای دائمی و تلاش برای کشف نقاط ضعف همدیگر می‌شود.

4-چسبیدن به الگوهای کهنه

کودکان در زندگی رویدادهای فراوانی را مشاهده می‌کنند و نتایجش را به موقعیتهای مشابه تعمیم می دهند. بعضی از این تعمیم ها نادرست است، ولی طبق عادت سالیان سال ادامه
می یابد و فرد طی سالها هیچ گونه تغییر مثبت و پیشرفتی نمی کند.

علاوه بر رفتارهای خانواده، شیوه های تربیتی والدین هم می‌تواند عدم دلگرمی را برای بچه ها بوجود بیاورد. والدین خود کامه­ی مستبد، والدین سهل گیر و والدین طرد کننده با رفتارهای خود دلگرمی را در بچه هایشان از بین می‌برند.

والدین مستبد و خودکامه با کنترل بیش از حد بر انضباط، پیروی بی چون و چرا از مقررات و تنبیه سخت تاکید می‌کنند. کودکان این والدین معمولاً زودرنج و بی تابند و اثری از
اعتماد به نفس در این کودکان دیده نمی شود.

والدین سهل گیر با آزاد گذاشتن فراوان کودک، کودکانی خودخواه، پرتوقع، خواهان توجه و محبت دیگران بار می آورند. کودکان آن ها در برابر برآورده نشدن خواسته ها بی‌صبر و پرخاشگر هستند و دچار بی تابی و اندوه می شوند. این ها هم از عدم اعتماد به نفس رنج
می برند.

والدین طرد کننده گاه با بی توجهی و گاه با خصم با کودکان خود برخورد می کنند. عدم احساس امنیت و نگرانی و پریشانی و رفتارهای ضد اجتماعی از ویژگی های این کودکان است. هیچ یک از این سه دسته والدین دلگرمی را در بچه های خود ایجاد نمی کنند.

برخلاف این سه دسته، والدین دلگرم کننده نه کنترل افراطی دارند و نه سهل گیری افراطی. مدیریت توأم با احترام در این خانواده وجود دارد. والدین، کودکانی با مسئولیت، راستگو، رک و قابل اعتماد پرورش می دهند. این کودکان از اموال خود و دیگران به خوبی نگهداری می کنند و دارای اعتماد به نفس و دلگرمی هستند (احدی وبنی جمالی،1383).

2. 1. 1. 2 خود دلگرم سازی

همان طور که دلگرم کردن دیگران مهم است، دلگرم ساختن خود نیز از اهمیت ویژه ای برخوردار است. برای دلگرم ساختن دیگران ابتدا باید به دلگرمی خود بپردازیم. باید خودمان و تلاشهایمان را باور داشته باشیم و برای آن ها ارزش قائل باشیم. ایمان و اعتماد به خود تنها راه تغییر است. تا این حس را در خود به وجود نیاوریم نمی توانیم به دیگران یاد دهیم.

مک کی برای خود دلگرم سازی 6 گام را بیان کرده است:

گام اول: پذیرش خود: با پذیرش خود متوجه می شویم که می‌توانیم از این که هستیم بهتر باشیم.

گام دوم: توجه به کارهای مثبت خود

گام سوم: قدردانی از خود به خاطر تلاشهایمان

گام چهارم: استفاده از شوخی طبعی برای دلگرمی خود

گام پنجم: ایمان به خود و توانایی های خودمان

گام ششم: ارتباط با افراد دیگری خارج از خانواده ( مک کی،2004 به نقل از هاشمی،1385).

3. 1. 1. 2 آموزش دلگرم سازی شوانکر

تئو و آنتینیو شوانکر بر اساس اصول روانشناسی فرد نگر در اواخر دهه 1980 برنامه آموزشی خود را توسعه دادند. آن ها در طی سالها تجربه اندوزی در کار با گروهها و افراد مختلف دریافتند که دلگرم سازی پایه­ی هر فرآیند تحولی است و در کمک ها و درمانهای روانشناختی از اثرگذاری بالایی برخوردار است. بنابراین آن ها این مفهوم را توسعه دادند و مفاهیم نظری را به روشهای علمی و تجربی تبدیل کردند. مفهوم آموزش دلگرم سازی شوانکر توسط مربیان دلگرم سازی که به مدت دو سال در انستیتوی آدلر- دریکارس واقع در زانترباخ آلمان آموزش دیده اند، توسعه یافته است. دوره­ی آموزشی مربیان شامل 5 آخر هفته بود که دروسی به آن ها تدریس می شد و مورد تمرین قرار می‌گرفت. علاوه بر این مبانی روانشناسی فردنگر نیز به
آ‌ن ها آموزش داده می شد. همچنین به شرکت کنندگان تکالیفی برای خانه ارائه می شد. این تکالیف شامل دو بخش بود: بخش اول آموزش دادن به گروهی از افراد است. بخش دوم تمرین 10 مهارت دلگرم سازی که در صفحات قبل توضیح داده شده بود. هر دو هفته یک بار، یک شرکت کننده، یکی از 10 مهارت را انتخاب می‌کند و سعی می‌کند در تمرینهایش آن را به صورت آگاهانه بیشتر از دیگر مهارتها انجام دهد و درباره­ی نتایج تجربیاتش گزارش کوتاهی بنویسد. علاوه بر این دوره در طول 2 سال، افراد آموزش دیده برای مدت 4 هفته
(هریک ترم) در گروههای آموزشی پیشرفته توسط شوانکر شرکت می کنند.

امروزه این برنامه در آلمان، اتریش و هلند تدریس و مورد استفاده قرار می گیرد. آموزش دلگرم سازی برای زوجین، والدین و افراد شاغل در بخشهای آموزشی و تربیتی کاربرد دارد. در طی این آموزشها به این نتیجه می رسند که آ‌موزشها کاملاً در دسترس و ساده است و به راحتی یاد گرفته می‌شود.

در مباحث نظری، آموزش دلگرم سازی به افزایش شهامت منجر خواهد شد و بیشتر از همه باعث جرأت برای ناکامل بودن است. دلگرم سازی بیشتر به احساس کفایت بالاتر منجر
می شود و به فرد کمک می‌کند تا راههای موثری برای مقابله با مشکلات و کاهش تنشهای جسمانی و شکایات روانشناختی بیابد. علاوه بر آثار فردی ، افزایش جرأت و بهبود روابط و افزایش تعامل‌ها از دیگر آثار این آموزش است.

آموزش شوانکر شامل 10 ملاقات هفتگی است. هر جلسه در حدود 1 ساعت و نیم و متشکل از حداقل 4 الی 5 و حداکثر 10 نفر است. هدف آموزش، آموزش دلگرم سازی به خود و دیگران است. در ابتدا عمدتاً به دلگرم سازی خویشتن و سپس دلگرم سازی دیگران تأکید
می شود. هریک از جلسات مطابق یک ساختار معین که «مدل گامهای 6 گانه[18]» نامیده می­شود، سازماندهی شده است. گام اول آرام سازی است، گام دوم بازخوردی از مطالب جلسه ی قبل، گام سوم دادن اطلاعات در مورد موضوع جلسه، گام چهارم ارائه­ی یک تمرین، گام پنجم ارائه تمرین برای خانه و گام ششم تمرین آرام سازی دوباره است. در هر جلسه این 6 گام تکرار می شود. محتوای هر 10 جلسه در پیوست الف به تفصیل ارائه شده است.

این آموزش برای کاربردهای کلینیکی و افراد کاملاً بیمار هدف سازی نشده است. در واقع این آموزش برای افرادی است که در جامعه کم یا زیاد کارکرد اجتماعی دارند. با این حال یک مشاور می تواند از این آموزش برای درمانهای بالینی استفاده کند. هنگامی که عدم وجود دلگرمی، اساس و منبع تردیدها، افسردگی و اشکال دیگر رفتارهای زیان بار است،
دلگرم سازی می­تواند ترمیم کننده­ی این رنج ها باشد. همچنین یک مورد دیگر برای استفاده درمانی از این روش در مورد مراجعانی است که درمانهای بالینی خود را با موفقیت به پایان برده باشند. آموزش دلگرم سازی اگر بخواهد برای کودکان استفاده شود بدین شکل که گفته شد، مناسب نیست و باید کمی تغییر شکل داد. تورک[19] (1990) یک برنامه ی«کودکان با دلگرمی[20]» برای کودکان دبستانی شکل داد و دید روابط دوستانه­تر میان کودکان با هم و با معلمانشان شکل گرفته است. مطابق تمام گفتارهایی که گفته شد، این آموزش برای پیشگیری طراحی شده است. با اشاعه­ی فلسفه ای که در پس این آموزش است نتایج مهمی حاصل
می­شود که کوشش مثبتی برای سلامت عمومی است (شوانکر، 1991 به نقل از باهلمن ودینتر،2001).

2. 2 خانواده

خانواده یکی از اصلی‏ترین رکن‏های جامعه است. دستیابی به جامعه­ی سالم در گرو سلامت خانواده است و سلامت خانواده مشروط به سلامت روانی افراد و داشتن رابطه‏های مطلوب با یکدیگر است. سالم ‏سازی اعضاء خانواده، اثرهای مثبتی را در جامعه به دنبال دارد. همسرگزینی از نخستین تعهدهای عاطفی و قانونی افراد و از تصمیم‏های مهم زندگی است.

با وجود پیامدهای مثبت ازدواج، شواهد گویای آن است که زوج‏ها برای برقراری و حفظ روابط صمیمی به مشکلات شدید گرفتارند و در بیشتر اوقات به کمک متخصصی نیازمندند (پورعابدینی نائینی و منشئی، 1380).

ازدواج نخستین پیمان عاطفی و قانونی در زندگی است و گزینش همسر یکی از مهمترین تصمیمات ما در زندگی است. ازدواج نشانه­ی بالیدگی و پیشرفت شخصی است و قراردادی رسمی برای پذیرش یک تعهد متقابل جهت زندگی خانوادگی است. ازدواج یک نیاز فطری و ضرورت حیات اجتماعی و بستر آرامش و رشد و شکوفایی وجود انسان است.

مهم‏تر از تشکیل خانواده، داشتن خانواده‏ای سالم است. انتقال فرهنگ و تمدن از طریق خانواده است. خانواده اولین نظام اجتماعی است که فرد در آن زندگی می‏کند و یکی از مهم‏ترین نهادهای مؤثر در تربیت و رفتار انسان و تکیه‏گاه و کانون تسکین فشارهای روانی و راهگشای رشد و شکوفایی است. تمدن انسانی از دل خانواده سر برمی‏آورد. خانواده نه تنها در رشد تک تک اعضاء مؤثر است، بلکه می‏تواند جامعه را سالم بسازد، چون کوچکترین جزء اجتماع است و هنگامی‏که اجزاء سالم باشد، کل جامعه هم سالم می‏‏شود. خانواده پایه‏گذار شخصیت و ارزش‏های فرد است و در تعیین سرنوشت فرد نقش مهمی دارد. سلامت روانی به سلامت عاطفی انسان وابسته است و سلامت عاطفی هم از طریق خانواده فراهم می‏شود. در خانواده‏ای که عشق و علاقه به اندازه ی کافی تبادل می‏شود، سلامت روانی هم تا حد زیادی تأمین می‏شود (کمالی‏نسب، 1385).

رکن اصلی خانواده، زندگی مشترک زناشویی است و رابطه­ی سالم زناشویی امکان رشد را برای فرزندان فراهم می‏کند. زن در نقش همسر ایجاد کننده­ی خانه‏ای گرم و با محبت و مرد به عنوان شوهر مستحکم‏کننده­ی پایه‏های اجتماعی و اقتصادی است. می‏توان گفت ریشه­ی مشکلات روانی، خانواده است. آمارها نشان می‏دهد با گذشت زمان مشکلات خانواده‏ها و آمار طلاق رو به افزایش است. کاهش و فقدان رضایت زناشویی یکی از مهمترین علل مراجعه ی زوج‏ها به مشاوران و درمانگران خانواده است. اگر روابط زناشویی سست باشد، پایه‏های خانواده هم لرزان و ضعیف می‏شود. زوجی که خودشان مشکل دارند، سخت است که والدین خوبی باشند.

رابطه­ی زناشویی باید بر اساس اطمینان و احترام باشد. شکست‏ها در زندگی در اغلب موارد به دلیل نداشتن اطلاعات کافی و برنامه­ی عملی برای تغییر است. اداره­ی زندگی نیازمند دانش کافی است و باید آن را در جایی آموخت. آموزش خانواده در دنیای امروز ضروری است و می‏تواند علاوه بر بهبود زندگی، بسیاری از مشکلات را پیشگیری کند. برای داشتن روابط خوب باید مدام تلاش کرد.

بی‏شک هر انسانی دوست دارد در زندگی زناشویی‏اش خوشبخت باشد. هرچقدر هم زوجین از هم راضی باشند، ممکن است با هم اختلاف نظر پیدا کنند. برای شاد بودن باید راه
‏حل و فصل اختلاف نظرها را پیدا کرد.

یکی از دلایل عدم حل مشکل زوجین، ندانستن مشکلشان است. بهترین راه این است که به جای راه حل کمک کنیم مشکلشان را بشناسند.

جکوبسون[21] و مارگولین[22] (1979) روند مشکل‏گشایی را به دو ‏مرحله متمایز تقسیم کردند:

الف) شناسایی مشکل ب ) حل ‏مشکل

هریک از این دو مرحله را به زیرمرحله‏هایی می‏توان تقسیم کرد:

الف) شناسایی مشکل شامل سه مرحله است:

1. انتخاب زمان و مکانی مناسب برای مشکل‏گشایی

2. ثبت موارد اساسی مطرح شده در جلسه‏های مشکل‏گشایی

3. بهره‏مندی از صراحت در تعریف مشکل

ب ) حل مشکل شامل شش مرحله است:

1. پذیرش مشکل و اقدام برای دستیابی به راه حل

2. وضوح هدف

3. ملاحظه‏ی فراگیرترین راه‏حل‏های ممکن

4. انتخاب یک راه‏حل همراه با سازش فکری

5. آزمودن راه‏حل، گردآوری داده‏ها و ارزیابی پیامد کار

6. اصلاح، بازنگری و مذاکره‏ی مجدد در روابط (برنشتاین[23] و برنشتاین[24]، 1380).

روابط ضعیف والدین تأثیر مستقیمی بر روی فرزندان دارد. فرزندانی که احساس می‏کنند والدین آن‏ها روابط خوبی با هم دارند احساس شادمانی می‏کنند. برعکس، والدینی که دائم سرگرم مشکلات خویش هستند، این تصور را در فرزندان خود بوجود می‏آورند که والدین علاقه‏ای به آن‏ها ندارند. هرچه درگیری زناشویی شدت یابد، حلقه­ی روابط بد خانوادگی هم رشد پیدا می‏کند و در این‏جا یک فرآیند «دور باطل[25]» شکل می‏گیرد (هارلوک، 1975 به نقل از برجعلی، 1378).

در اختلافات و ناسازگاری‏های زناشویی عوامل درون فردی و بین فردی نقش دارند. عوامل بین فردی شامل: کاهش منفعت‏های هیجانی از ازدواج، ارتباط نامناسب بین زوجین، عدم تعامل بین زوجین، عدم توافق درباره ی نقش‏ها، نبود صمیمیت (جنسی، هیجانی، هوشی، معنوی و ...)، عدم توافق در انتظارات، عقاید و استانداردها، ناهمسویی تبادلات اجتماعی و اهداف متناقض، می‏شود. عوامل درون فردی شامل منفی‏نگری، عدم توانایی جهت اصلاح و یا حل مشکل، کاهش عفو، بخشش و توافق، کناره‏گیری و عقب‏نشینی، سطح بالای خشونت و سطح پایین رفتارهای حمایتی می‏شود (حیاتی، 1386).

خانواده درمانی کمک می‏کند زوجین از رفتار ضعیف خودآگاهی پیدا کنند. با این‏که جامعه­ی سالم در گرو خانواده­ی سالم است، به دلایل متعددی چون گذر از سنت به مدرنیته، تغییر نظام خانواده‏ها، سست شدن روابط عاطفی، کارآمد نبودن الگوهای ارتباطی و کنترلی والدین، افزایش طلاق، مهاجرت، فشارهای شغلی و اجتماعی و ... مشکلات خانوادگی و زناشویی افزایش یافته است. این عوامل در سطح کلان موجب شده‏اند خانواده یک نظام هدفمند نباشد. در چنین شرایطی، حضور و مداخله­ی متخصصی که در زمینه­ی حل تعارض‏های زناشویی آگاه باشد، اجتناب‏ناپذیر است (کیمیایی و باقریان‏نژاد، 1384).

3. 2 رضایت زناشویی

رضایت زناشویی احساس لذت و خشنودی و رضایت در تمام جنبه‏های روابط زناشویی است. رضایت زناشویی حالتی از رضایت و خشنودی است که از جنبه­ی درون فردی، تجارب ذهنی خوشایند و از جنبه­ی میان فردی، هماهنگی میان انتظارات یک طرف با رفتارهای طرف مقابل است که در زمینه‏های گوناگون چون سبک زندگی، ارتباط، رابطه­ی جنسی، درآمد، تصمیم‏گیری، وقت آزاد یا دوستان وجود دارد (نظری، 1385 به نقل از محمدزاده، 1387).

1. 3. 2 عوامل مؤثر بر رضایت زناشویی

یکی از عوامل مهم رضایت زناشویی، ارتباط صمیمانه بین زوجین است و برای داشتن این ارتباط صمیمانه باید در افکار هم شریک باشیم، به همدیگر بازخوردهای مثبت بدهیم و از همدیگر قدردانی کنیم.

پذیرا بودن، ایمان و اعتماد به همدیگر، شناخت نقاط مثبت همدیگر، صبور بودن، اظهار
علاقه کردن، شناسایی تلاش‏های همدیگر و ... (همگی از مهارت‏های دلگرم‏سازی است که به تفصیل ارائه شد) از عوامل مؤثر بر رضایت زناشویی است.

هاشمی (1385) با مروری بر پژوهش‏های صورت گرفته 30 عامل را به عنوان عوامل مؤثر بر رضایت زناشویی نام برده است:

1. سلامت جسمانی و روانی

1. ویژگی‏های شخصیتی
2. باورها و انتظارات
3. فعالیت‏های مشترک
4. گفتگو و مصاحبت
5. رابطه­ی جنسی
6. امنیت
7. داشتن فرزند
8. نقش‏های جنسیتی
9. حمایت متقابل
10. ابراز محبت
11. جذابیت جسمی
12. جذابیت اندیشمندانه
13. خودشکوفایی
14. اعتماد
15. قدردانی
16. تنوع
17. ایده‏آل‏های مشترک
18. تعهد
19. روابط قبلی
20. نحوه آشنایی با همسر
21. سن ازدواج
22. طول مدت ازدواج
23. همگنی
24. سطح تحصیلات
25. سبک دلبستگی
26. روابط قبلی و فعلی با خانواده‏های پدری
27. مهارت‏های ارتباطی
28. عوامل فرهنگی و اجتماعی
29. مرزها

2. 3. 2 بررسی نظریه‏های موجود در رابطه با رضایتمندی زناشویی

تقریباً تمام کسانی که ازدواج می‏کنند در ابتدای زندگی سطح بالایی از رضایت زناشویی را نشان می‏دهند. اما در بسیاری از زوجین به مرور زمان رضایت زناشویی کاهش پیدا می‏کند. نیمی از مشکلات وخیم، در سال اول زندگی بروز پیدا می‏کند (لازول، 1985 به نقل از حاجی علیان، 1384). در سال اول ریسک طلاق بالا است. در مورد رضایتمندی زناشویی، محققان این رشته، نظریه‏های مختلفی دارند که در ادامه به برخی از آن‏ها اشاره می‏شود. هرکدام از این نظریه‏ها به ازدواج و زندگی مشترک از یک منظر نگاه می‏کنند.

1. 2. 3. 2 نظریه­ی چرخه زندگی زناشویی[26]

چرخه ی زندگی زناشویی به 6 مرحله­ی کلی تقسیم می‏شود:

1. جوان مستقل

2. برقراری پیوندهای خانوادگی از طریق ازدواج

3. خانواده و کودکان نوباوه

4. خانواده دارای نوجوان

5. رفتن و جدا شدن فرزندان

6. خانواده در مراحل بعدی زندگی (پدر بزرگ و مادربزرگ شدن) (مک گولدریک و کارتر، 1982 به نقل از بارکر، 1382).

در ازدواج دوره‏های خاصی وجود دارد که سطح رضایتمندی، پایین‏تر یا بالاتر از سایر دوره‏هاست. در سال‏های اولیه ازدواج، متخصصین معتقدند مخاطره‏آمیزترین مرحله است و اکثراً بالاترین سطح رضایت زناشویی را دارند. اغلب بررسی‏ها نشان می‏دهد، یک تا سه ماه پس از تولد نوزاد، رضایت زناشویی کاهش پیدا می‏کند. پس از استقلال فرزندان تنش‏ها کاهش پیدا می‏کند. در دوره ی نوجوانی بچه‏ها، زوجین تنش‏های این دوره را تجربه می‏کنند. در مرحله­ی جدا شدن فرزندان، رضایت زناشویی نسبتاً بهبود پیدا می‏کند. در مرحله­ی آخر اکثر زوجین دریافته‏اند که چگونه می‏توانند همسران خوبی باشند.

2. 2. 3. 2 نظریه‏های طبقه‏بندی ازدواج‏های بادوام

در این نظریه 5 مدل از روابط مشخص گردیده است:

1. مدل فقدان و کم‏تحرکی حیات و زندگی[27]

هرچند اشتیاق و علاقه­ی سال‏های اولیه­ی زندگی کم شده است، اما طرفین علاقه‏مند به ترک رابطه نیستند.

2. مدل خوگرفته با تعارض[28]

با این‏‏که جنگ و جدال برایشان لذت‏بخش نیست ولی به خوبی آن را تحمل می‏کنند.

3. مدل همخوانی منفعلانه[29]

سازش راحت و بی‏دردسر، زوجین مانند روابط با دیگران به راحتی با یکدیگر جور می‏شوند.

4. مدل کلی[30]

همیشه در کنار هم هستند و علایق متقابل شدید دارند.

5. مدل حیات- زندگی[31]

هرچند به هم وابسته‏اند ولی همدیگر را محدود نمی‏کنند و فرصت بیشتری برای رشد به یکدیگر می‏دهند (کوبر[32] و هاروف[33]، 1992 به نقل از البرز، 1386).

3. 2. 3. 2 نظریه‏ی مبادله­ی اجتماعی نای[34]

مبتنی بر یک مدل اقتصادی از رفتار انسانی است. در این نظریه روابط با پاداش بیشتر و هزینه‏های کمتر، رضایت و دوام بیشتری را به دنبال دارد. هرکس منابع شخصی مانند پول، دانش، استعداد، عاطفه و ... دارد که به عنوان پاداش استفاده می‏کند، این منابع منبع قدرت در تصمیم‏گیری زوجین است. اکثر درمان‏های موفق زناشویی بر حداکثرسازی جنبه‏های پاداش‏دهنده ی روابط و به حداقل رساندن موانع تأکید می‏کند (لاسول و لاسول[35]، 2000 به نقل از البرز، 1386).

4. 2. 3. 2 نظریه­ی‏ عقلانی- هیجانی الیس

این نظریه معتقد است اختلافات زناشویی به خاطر اظهارنظر و عقیده‏ای است که زن و شوهر دارند. افراد در این رویکرد مورد اصلی اختلال هستند. در این‏جا پیوسته به احساسات و اعمال زن و شوهر توجه می‏شود و به طور اخص به تفکر هر یک از آن‏ها پرداخته می‏شود. تفکر است که منجر به خشم و تعاملات آشفته می‏شود.

سلامت روانیرضایت زناشوییتلافات زناشویی برای اختلالات روانی

دانلود مبانی و پیشینه نظری رضایت زناشویی

مبانی و پیشینه نظری رضایت زناشویی مبانی و پیشینه نظری رضایت زناشویی فصل دوم مقاله کارشناسی ارشد و دکترا (پیشینه و مبانی نظری پژوهش)

دسته بندی	روان شناسی
فرمت فایل	docx
حجم فایل	59 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل	28

مبانی و پیشینه نظری رضایت زناشویی

توضیحات: فصل دوم مقاله کارشناسی ارشد و دکترا (پیشینه و مبانی نظری پژوهش)

همراه با منبع نویسی درون متنی به شیوه APA جهت استفاده فصل دو مقاله

توضیحات نظری کامل در مورد متغیر

پیشینه داخلی و خارجی در مورد متغیر مربوطه و متغیرهای مشابه

رفرنس نویسی و پاورقی دقیق و مناسب

منبع :    انگلیسی وفارسی دارد (به شیوه APA)

نوع فایل: WORD و قابل ویرایش با فرمت doc

قسمتی از متن مبانی نظری و پیشینه

رضایت زناشویی

2-1-1.  مفهوم ازدواج

ازدواج مقدس ترین و پیچیده ترین رابطه میان دو انسان از دو جنس مخالف است که ابعاد وسیع و عمیق و هدف های متعددی دارد. ازدواج پیمان و پیوند مقدسی است میان دو جنس مخالف بر پایه روابط پایای جنسی، عاطفی و معنوی و بر اساس انعقاد قرارداد شرعی، اجتماعی و قانونی که تعهداتی را برای زوجین به وجود می آورد. بنابراین ازدواج یک تصمیم گیری ظریف و پیچیده است که قبل از هر گونه اقدامی باید تمام جوانب را در نظر گرفت (به پژوه، 1394).

به طور کلی ازدواج، پیوند دو شخصیت است با حفظ نسبت نسبی استقلال هر یک از زن و شوهر، برای همکاری متقابل، نه از بین بردن یک شخصیت به خاطر تکمیل خواسته های دیگری. به عبارت دیگر ازدواج، قراردادی است رسمی، برای پذیرش یک تعهد متقابل جهت زندگی خانوادگی، که آدمی در خط سیر معین و مشخصی از زندگی قرار می گیرد. این قرار داد با رضایت و خواسته طرفین، بر مبنای آزادی کامل دو طرف منعقد شده و در سایه آن روابطی بس نزدیک بین آن دو پدید می آید (دژکام، 1388).

ازدواج ارتباطی است که دارای ویژگی های بی نظیر و گسترده ای می باشد. ازدواج ارتباطی که دارای ابعاد زیستی، عاطفی، روانی، اقتصادی و اجتماعی است. به عبارت دیگر، همزیستی زوجین در درون خانواده، موجب چنان ارتباط عمیق و همه جانبه ای می شود که بی هیچ شک و تردیدی قابل مقایسه با هیچ یک از دیگر ارتباطات انسانی نمی باشد به نحوی که قرارداد ناشی از آن دارای نوعی تقدس است(دژکام، 1388).

کارلسون ازدواج را چنین تعریف می کند: «ازدواج فرایندی است از کنش متقابل بین یک مرد و یک زن که با تحقق بخشیدن به برخی شرایط قانونی و بر پا داشتن مراسمی برگزاری زناشویی انجام می گیرد(دژکام، 1388). کلودی استروس، ازدواج را برخوردی دراماتیک بین فرهنگ و طبیعت یا میان قواعد اجتماعی و کشش جنسی می داند(دژکام، 1388).

2-1-2.  مفهوم خانواده

خانواده صرفا حضور تعدادی از افراد که در یک فضای فیزیکی و روان شناختی در کنار هم قرار دارند، نیست. خانواده به عنوان یک سیستم اجتماعی-فرهنگی تلقی می شود که در کنار همه ی خصوصیات دیگرش، دارای مجموعه ای از قواعد است و هر یک از اعضایش نیز نقش خاصی دارند. این سیستم دارای یک ساختار قدرت است که ه وسیله ی آن، اشکال مختلفی از ارتباط را بروز می کند. هر خانواده روش خاصی برای مواجهه با مشکلات دارد. اعضای این سیستم با هم رابطه ای عمیق و چند لایه ای دارند. همچنین اعضای خانواده تا حدود زیادی پیشینه ی مشترک، ادراکات درونی شده ی مشترک، مفروضات و دیدگاههای درباره ی دنیا و برداشت مشترکی از اهداف زندگی دارند (نظری، 1393).

در چنین نظامی، افراد به وسیله علایق و دلبستگی های عاطفی نیرومند، دیر پا، و متقابل به یکدیگر متصل شده اند. ممکن است از شدت و حدت این علایق و دلبستگی ها در طی زمان کاسته شود، لیکن باز هم علایق مزبور در سراسر زندگی خانوادگی به بقای خود ادامه خواهد داد (گلدنبرگ و گلدنبرگ، 2000؛ ترجمه شاهی برواتی و نقشبندی، 1392).

ورود به چنین نظام سازمان یافته ای صرفا از طریق تولد، فرزند خواندگی، یا ازدواج صورت می گیرد(گلدنبرگ و گلدنبرگ، 2000؛ ترجمه شاهی برواتی و نقشبندی، 1392). در داخل این سیستم، حلقه های عاطفی قدرتمند، پایدار و متقابلی افراد را به هم گره زده است. بنا به گفته ی کی (1985) خانواده ها صاحب اعضای جدیدی می شوند و به مرور آنها را از دست می دهند، اما روابط خانوادگی همچنان پابرجا باقی می ماند. نفوذ خانواده باعث می شود، حتی زمانی که اعضاء در اثر فاصله های فیزیکی و یا گاهی مرگ از هم جدا می شوند، حلقه های عاطفی و ارتباطی اعضاء باقی بماند. به عبارتی عضو یک خانواده هرگز نمی تواند به طور کامل و واقعی، عضویت در آن خانواده را از دست بدهد (نظری، 1393).

بر خلاف اعضای متعلق به نظام های غیر خانوادگی که عمدتا می توان در غیاب آنها عضو جدیدی را جایگزین ساخت،اعضای خانواده تعویض ناپذیر هستند. این امر در وهله نخست به خاطر آن است که ارزش اصلی خانواده حاصل شبکه روابطی است که توسط اعضای آن به وجود آمده است (گلدنبرگ و گلدنبرگ، 2000؛ ترجمه شاهی برواتی و نقشبندی، 1392). خانواده ها از نطر سازمانی، سیستم عاطفی پیچیده ای دارند که ممکن است حداقل مرکب از سه نسل باشند. البته امروز به دلیل افزایش طول عمر، خانواده ها مرکب از چهار نسل هم وجود دارند (نظری، 1393).

هر خانواده به صورت اجتناب ناپذیری تلاش می کند تا به خودش به عنوان یک گروه نظم دهد. این تلاش برای نظم دادن به خود می تواند به صورت سنتی یا نو گرایانه، سازگارانه یا ناسازگارانه و منظم یا نا منظم باشد(نظری، 1393).

اعضای خانواده در حین رشد به هویت اختصاصی و یکتای خود دست می یابند. اما باز هم به گروه خانوادگی دلبستگی دارند و لذا هویت یا تصویر جمعی خاص خود را حفظ خواهد کرد.

دانلود مقاله بررسی ارتباط میان رضایت زناشویی وهوش همسران

مقاله بررسی ارتباط میان رضایت زناشویی وهوش همسران مقاله بررسی ارتباط میان رضایت زناشویی وهوش همسران در 145 صفحه ورد قابل ویرایش

دسته بندی	علوم انسانی
فرمت فایل	doc
حجم فایل	235 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل	145

مقاله بررسی ارتباط میان رضایت زناشویی وهوش همسران

 

چکیده

     پژوهش حاضر به منظور بررسی ارتباط میان رضایت زناشویی وهوش همسران صورت گرفته است. طرح پژوهش از نوع پس رویدادی بود واز طریق نمونه‎گیری در دسترس، 60نفر زن وشوهر (30زوج ) انتخاب شدند .ابراز پژوهش شامل پرسشنامه 47سوالی رضایت زناشویی Enrich وماتریسهای پیشرونده ریون بود.فرضیه تحقیق با استفاده از روش همبستگی پیرسون مورد بررسی قرار گرفت ونتیجه ،در سطح اطمینان 99%دو فرضیه تحقیق یکی مبنی بر رابطه بین رضایت زناشویی وهوش مردان ودیگری مبنی بر رابطه رضایت زناشویی وهوش زنان رد وفرض صفر مورد قبول واقع شد. دو فرضیه تحقیق بعدی با استفاده از روش t استودنت مورد بررسی قرار گرفت ونتیجه ،هردو در سطح اطمینان 99%رد وفرض صفر مورد قبول واقع شد واین نتایج حاصل شد،بین رضایت زناشویی مردان وزنان وهمچنین بین هوش مردان وزنان تفاوت معناداری وجود ندارد.

پیامبر اکرم (ص) فرمودند:هیچ چیز نزد خدا محبوبتر از خانه ای که به ازدواج آباد شود نیست و هیچ چیز نزد خدا منفورتر از آشیانه‌ای که در اسلام بوسیله طلاق از هم بپاشد نیست(مشکینی، 1359 ، ص182).

  همسر‌گزینی، ازدواج، تشکیل خانواده، فرزند و تربیت او همه مراحلی از امتحان بزرگ الهی است که یکی پس از دیگری از راه می‌‌رسند و آدمی باکوله بار معرفت و اختیار، چنگ در ریسمان توکل الهی می‌زند تا به اوج قله‌های پر غرور تکامل قدم نهد و خود را بر کشد ، تا در نهایت راههای پر پیچ و خم زندگی مقام والای (و رضوان من الله اکبر )را احراز نماید. ادارة زندگی مشترک و تدبیر نیکوی خانواده، همچون سایر امور نیازمند دانش کافی،دل اگاهی و بصیرت است. موفقیت در این حوزه،مجاهدت و سعی وافر می‌طلبد ،تا بتواند بارقه‌های هدایت الهی را به سوی خود جذب کند،خانواده متعادل،یکی از آرمانهای تشکیل زندگی و آرزوی برتر هر زوج جوانی است (شرفی ،1377،ص 14).

زناشویی و تاسیس زندگی مشترک خانوادگی یک خواسته طبیعی است. که غرائزش در وجود انسانها نهاده شده‌است و این خود یکی از نعمتهای بزرگ الهی است (امینی،1363،ص 3).

یکی از انگیزه‌های زیبا و متعالی بشر ،گرایش او به تشکیل خانواده و داشتن فرزند است . زندگی خانوادکی بشر صددرصد طبیعی است .به این معنی که آفرینش انسان به گونه‌ای است که او را به طور فطری و طبیعی به سوی تشکیل کانون خانوادگی و داشتن فرزند سوق می‌دهد . شواهد تاریخی نشان می‌دهد که انسان در تمام طول تاریخ،زندگی خانوادگی داشته است (سادات ،1377،ص 17).

اندیشمندانی که تاریخ را از سر بصیرت مطالعه کرده‌اند بر این باورند که در طول تاریخ هیچ رسم و قانونی به اندازه همسر گزینی و تشکیل خانواده اهمیت نداشته است . علـت این حقیقت آن است که ازدواج یک امر نوعی است نه شخصی. یعنی هدف آن بقاوپرورش واستمرار نوع بشر است (سادات  ،1377، ص 18).

پس از تشکیل خانواده زن و مرد از روی عشق و محبت در خدمت یکدیگر در می‌آیند و هر یک خود را وقف آسایش و راحتی دیگری می‌کند . در مرحلة بعد، این دو در خدمت پرورش و رفاه فرزندان قرار می‌گبرند وبه این ترتیب از حصار تنگ خودخواهی تنها برای خود کارکردن و جز خود کسی را ندیدن ، تا حدی خارج می‌شوند ، عواطف  و ویژگیهای روحی آنها با قرار گرفتن در محدودة این پیوند صیقل می‌خورد و جز خود ، دغدغة کس دیگری نیز در درون آنها بوجود می‌آید . این تمرین مناسبی برای مبارزه با خودبینی و خودخواهی است که اولین شرط رشد و کمال آدمی به حساب می‌آید . بسیاری از نیازهای اساسی انسان در خانواده تأمین می‌شود : نیاز زیستی و غریزی به جنس مخالف ، نیاز به محبت ، عاطفه ، نیاز به داشتن فرزند و0000 (سادات ، 1377، ص 19 ) .

امروزه اختلال در نظام مقدس خانواده و بی‌اعتنایی به اصول ضروری و ارزشهای آن است که پایه های اصلی خود زمین را به تباهی کشیده و دوران معاصر را به نام (بیگانگی انسان از انسان ) که به بیماری غیر قابل علاج  (بیگانگی انسان از خویشتن ) منتهی گشته است ، سزاوار نموده‌است . توقع یک جامعة صالح و مجتمع قابل تفسیر با (حیات اجتماعی معقول) بدون اصلاح نظام خانواده کاملاً بیجا و خلاف حقیقت است (انصاریان ، 1377 ، ص 3 ) .

در جامعة ما اهمیت آشنایی با و ظایف و حقوق همسران و راه و رسم زندگی زناشویی آن‌چنان که باید برای همگان روشن نشده و آموزش قبل از ازدواج جایگاه لازم خود را نیافته است . لازم است زوجین قبل از تشکیل خانواده با شرکت در کلاسهای آموزشی ویژه ، با مطالعه کتابهای مفید و کسب اطلاعات از افراد صاحبنظر ، آگاهیهای لازم را کسب کنند . با  این گونه آموزشهای اولیه می‌توان از بروز بسیاری از مشکلات در خانواده‌ها پیشگیری کرد (سادات ، 1377 ، ص 42 ) .

طلاق کاخ سعادت زوجین را ویران می‌کند و برای فرزندان محنت و رنج پدید می‌آورد . سرنوشت کودک تیره می‌شود و او از هر یتیمی ، یتیم تر می‌شود . امکان اینکه زوجین خود پس از طلاق به راحتی برسند ، بسیار کم است . خلاصه آنکه کودک بیش‌از پدر و مادر قربانی حادثه طلاق است و بر عقل چنین والدینی که فقط به فکر خویشند و فرزند را فراموش می‌کنند باید شک کرد (قائمی ، 1368 ، ص 254 ) .

از نگاه نافذ امام علی (ع) مؤمن کسی است که علیرغم قلبی غمگین ، چهره‌ای پر‌نشاط دارد و این بهترین میزان و ضابطه برای ارزیابی لیاقت زن یا شوهر در زندگی مشترک است. برای تعادل در زندگی ، باید چون چشمه از درون جوشید و خرمی و زیبایی آفرید و به دیگران مسرت حیات عرضه نمود . باید دستی از آستین همت بیرون آورد و گرد و غبار افسردگی را از چهره‌ها (به ویژه همسر) زدود و گل لبخند را بر لبان آنان ، رویاند (شرفی ، 1377 ، ص 108 ) .

فصل اول

گستره علمی موضوع مورد پژوهش

در این فصل به بیان موضوع پژوهش و هدفهای پژوهش و همچنین اهمیت و ارزش تحقیق ، سؤالهای پژوهش و فرضیه‌های تحقیق پرداخته شده سپس تعاریف عملیاتی از متغیرها ارائه شده‌است . در انتهای فصل خلاصه‌ای از مطالب مطرح شده در فصل اول ارائه می‌شود.

1-موضوع پژوهش

موضوع این پژوهش بررسی رابطة رضایت زناشویی و هوش همسران توسط تست رضایت زناشویی و تست پیشرونده ریون می‌باشد .

2- هدفهای پژوهش

اولین هدف این پژوهش بررسی رابطة معنادار بودن رضایت زناشویی با هوش در مردان می‌باشد .

دومین هدف این پژوهش بررسی رابطة معنادار بودن رضایت زناشویی با هوش در زنان می‌باشد .

سومین هدف این پژوهش بررسی تفاوت معنادار بودن رضایت زناشویی مردان و زنان می‌باشد .

چهارمین هدف این پژوهش بررسی تفاوت معنادار بودن هوش مردان و زنان می‌باشد .

3- امکان بررسی موضوع پژوهش و اهمیت آن

مفهوم ومقصود زناشویی وازدواج درطی قرنها وشرایط اقتصادی و اجتماعی وجغرافیایی و غیره پیوسته دستخوش تحول و تغییر بوده و با عوامل و نیازمندیهای گوناگون در‌آمیخته است . لیکن امروزه مفهوم زناشویی و ازدواج با شرایط قرن حاضر براساس محبت ، همکاری ،همدردی ، تفاهم و فداکاری متقابل و زندگی مشترک زن و مرد استوار است . عمده‌ترین اهدافی که تاکنون برای تحقیقات و مطالعات مختلفی که پیرامون موضوع خانواده صورت گرفته‌است مشخص نمودن ضرورت و اهمیت نقش خانواده در جوامع مختلف در جهت رشد و پیشرفت و اعتلای اهداف آرمانی آن جامعه بوده است . به عبارت دیگر محققان مختلف از ابعاد مختلف جامعه‌شناسی، مردم‌شناسی ، روان‌شناسی و غیره سعی نموده‌اند تا با ارائه راهکارهای جدید زمینه‌های تداوم و انسجام بیش از پیش خانواده را مهیا سازند . زیرا امروز دریافته‌اند که تنها در سایه امنیت و آرامش خانواده است که می‌توان فرزندانی سـالم و پـویـا تـربیت نمود و از آنـجا کـه زن در خـانـواده نـقش مهمـی در انسـجام و شکل‌گیری شخصیت افراد خانواده دارد و زمانی میتواند نقش خود را کاملتر انجام دهد که دارای رضایت‌مندی زناشویی بیشتری باشد . لذا رضایت زن در ازدواج موضو ع مورد مطالعه تحقیقات متعدد قرار گرفته است .

4- سؤالهای پژوهش

آیا بین رضایت زناشویی با هوش در مردان رابطه معناداری وجود دارد؟

آیا بین رضایت زناشویی با هوش در زنان رابطه معناداری وجود دارد؟

آیا بین رضایت زناشویی مردان و زنان تفاوت معناداری وجود دارد؟

آیا بین هوش مردان و زنان تفاوت معناداری وجود دارد؟

5- فرضیه‌های پژوهش

بین رضایت زناشویی با هوش در مردان رابطه معناداری وجود دارد .

بین رضایت زناشویی با هوش در زنان رابطه معناداری وجود دارد .

بین رضایت زناشویی مردان و زنان تفاوت معناداری وجود دارد .

بین هوش مردان و زنان تفاوت معناداری وجود دارد .

6-متغیرها و تعریف عملیاتی آنها

متغیر پیش بینی کننده : در این پژوهش متغیر پیش بینی کننده هوش است . آلفرد بینه معتقد است که هوش توانایی فرد در قضاوت ،ادراک و استدلال درست است (اسکوئیلر و همکاران ،1372 ، ص 11 ) .

در این پژوهش متغیر هوش از طریق ماتریسهای پیشرونده ریون بزرگسالان ،60سؤالی سربهای (آ،

 ب ، ت ، د ، ج ) اندازه‌گیری خواهدشد . جدول 1-1 تفسیر کیفی معادلهای هوشبهر آزمون  ماتریسهای پیشرو را نشان می‌دهد .

فصل چهارم

ارائه و تحلیل نتایج کمی

با توجه به موضوع پژوهش که عبارت است از : بررسی ارتباط میان رضایت زناشویی و هوش در بین همسران، از این فصل، ابتدا یافته‌های توصیفی حاصل از اجرای پرسشنامه رضایت زناشویی و ماتریس‌های ریون ارائه می‌شود. سپس به آزمون فرضیه و تحلیل و تفسیر نتایج، در چارچوب فرضیه می پردازیم.

1- یافته‌های توصیفی

 اطلاعات بدست آمده از اجرای پرسشنامه رضایت زناشویی و ماتریس‌های ریون بوسیله 30 زوج از آزمودنی‌ها بودند، در جدول 1-4 نشان داده شده است.

جدول 1-4 یافته‌های توصیفی نمرات رضایت زناشویی وهوش مردان

متغیر	تعداد	میانگین	انحراف استاندارد	حداقل نمره	حداکثر نمره
رضایت زناشویی	30	43/53	63/7	31	65
هوش		93/117	86/10	88	136

جدول 2-4 یافته‌های توصیفی نمرات رضایت زناشویی وهوش زنان

متغیر	تعداد	میانگین	انحراف استاندارد	حداقل نمره	حداکثر نمره
رضایت زناشویی	30	33/52	60/7	36	65
هوش		13/116	34/10	83	127

فهرست

عنوان ........................................................................................................................  صفحه

جدول 1-1- تفسیر کیفی معادلهای هوشبر آزمون ماتریسهای پیشرو............................................. 7

جدول 1-4- یافته‎های توصیفی نمرات رضایت زناشویی وهوش مردان ......................................... 123

جدول 2-4 - یافته‎های توصیفی نمرات رضایت زناشویی وهوش زنان............................................ 123

جدول 3-4- یافته‎های توصیفی نمرات رضایت زناشویی مردان وزنان ............................................ 124

جدول 4-4- یافته‎های توصیفی نمرات هوش مردان وزنان ............................................................... 125

جدول 5-4- ضریب همبستگی بین رضایت زناشویی وهوش مردان............................................... 126

جدول 6-4- ضریب همبستگی بین رضایت زناشویی وهوش زنان ................................................. 127

جدول 7-4- نتایج آزمون  tمستقل برای رضایت زناشویی مردان وزنان ........................................ 128

جدول 8-4- نتایج آزمون t مستقل برای هوش مردان وزنان  ........................................................... 128

فهرست نمودارها

عنوان ........................................................................................................................ صفحه

نمودار 1-4........................................................................................................................................................ 124      میانگین نمرات رضایت زناشویی وهوش مردان وزنان

نمودار 2-4........................................................................................................................................................ 125     میانگین نمرات رضایت زناشویی مردان وزنان

نمودار 3-4........................................................................................................................................................ 126     میانگین نمرات هوش مردان وزنان

فهرست مطالب

عنوان ........................................................................................................................ صفحه

چکیده

مقدمه................................................................................................................................................................... 1

فصل اول :گستره علمی موضوع پژوهش

1- موضوع پژوهش.......................................................................................................................................... 4

2- هدفهای پژوهش ....................................................................................................................................... 4

3- امکان بررسی موضوع پژوهش واهمیت آن ...................................................................................... 5

4- سؤالهای پژوهش ...................................................................................................................................... 5

5- فرضیه‎های پژوهش................................................................................................................................... 6

6- متغیرها وتعریف عملیاتی آنها................................................................................................................ 6

خلاصه................................................................................................................................................................. 8

فصل دوم:ادبیات وپیشینه تحقیق

تعریف رضایت................................................................................................................................................ 10

تعریف رضایتمندی زناشویی.......................................................................................................................... 11

ازدواج ............................................................................................................................................................... 12

تعریف ازدواج .................................................................................................................................................... 12

فوائد ازدواج........................................................................................................................................................ 13

ازدواج دختر وپسر ریشه‎های دوران کودکی .............................................. 14

افکار مسموم .......................................................................... 17

بهداشت روانی ......................................................................... 17

بهداشت روانی از دیدگاه اسلام وعرفان .................................................. 20

مهمترین عوامل برای ازدواجهای موفق................................................... 20

پختگی روانی ورشد عاطفی فکری طرفین................................................ 20

طرز تفکر وعقاید وتمایلات .............................................................. 21

طرز تلقی ونگرشها ..................................................................... 22

عقاید مذهبی .......................................................................... 23

اختلافات طبقاتی ...................................................................... 23

میزان تحصیلات ....................................................................... 24

توافق وطرز فکر درباره امورجنسی ...................................................... 24

تولد فرزند.............................................................................. 25

تعداد فرزندان.......................................................................... 26

اخلاق ................................................................................. 26

دخالت اطرافیان وبستگان ............................................................... 27

تفاوت سنی بین زن وشوهر ............................................................ 27

رابطه با اولیا ........................................................................... 28

ویژگیهایی که در امر زناشویی نقش منفی دارد............................................ 29

وجوهی از اختلافات زناشویی ...................................................................................................................... 31

نیازهای احساسی زن ومرد............................................................................................................................. 31

چگونه می‎توان در زندگی خوشبخت بود................................................................................................... 32

نیاز اساسی ازدواج موفق................................................................................................................................. 33

نقش زن در زندگی امروز .............................................................................................................................. 35

زن در نقش همسری ...................................................................................................................................... 35

موقعیت زن در اسلام ..................................................................................................................................... 36

ازدواج از نظر اسلام.......................................................................................................................................... 37

سختگیری در مسئله ازدواج.......................................................................................................................... 38

اهداف والای ازدواج در اسلام....................................................................................................................... 38

معیارهای انتخاب همسر ............................................................................................................................... 40

خواستگاری......................................................................................................................................................... 42

مهریه.................................................................................................................................................................... 42

جهیزیه ............................................................................................................................................................... 43

عقد وعروسی...................................................................................................................................................... 44

حقوق زن وشوهر.............................................................................................................................................. 45

رفتار...................................................................................................................................................................... 46

گفتار..................................................................................................................................................................... 46

هدف زندگی ازدید قرآن ............................................................................................................................... 46

اساس رابطه زناشویی از نظر قرآن کریم .................................................................................................. 47

خانواده................................................................................................................................................................. 48

تیپهای خانواده................................................................................................................................................... 49

خانواده متزلزل . .............................................................................................................................................. 50

خانواده متعادل.................................................................................................................................................. 50

خانواده متکامل.................................................................................................................................................. 50

ویژگیهای ارتباط سالم زن و شوهر.............................................................................................................. 51

ویژگیهای ارتباط ناسالم زن و شوهر............................................................................................................ 52

توصیه‎هایی برای زن وشوهرها...................................................................................................................... 53

شیوه‎های کاربردی برای رسیدن به تفاهم ............................................................................................... 53

طلاق........................................................................................................................... 54

خانواده گسسته ........................................................................................................................................... 56

اختلافات خانوادگی ......................................................................................................................................... 56

تاثیر فروپاشی ازدواج وجامعه........................................................................................................................ 57

انواع عوارض بعد از طلاق.............................................................................................................................. 58

تدابیر اسلام برای پیشگیری از طلاق......................................................................................................... 59

هوش................................................................................................................................................................... 60

تعریف هوش...................................................................................................................................................... 60

وضعیت هوش در سازمان واعمال ذهنی .................................................................................................. 63

هوش عملی وهوش نظری............................................................................................................................. 64

هوش واستعدادهای دیگر............................................................................................................................... 65

ماهیت عامل g ................................................................................................................................................ 67

تست هوش چیست......................................................................................................................................... 67

بهره هوشی (هوشبهر )چیست...................................................................................................................... 67

بهره هوشی وتوانائیهای دیگر ذهنی............................................................................................................. 69

ماهیت هوش .................................................................................................................................................... 70

الف- هوش بعنوان توان درک رابطه........................................................................................................... 71

ب- هوش بعنوان توان سازگاری با موقعیتهای جدید............................................................................ 71

پ- هوش بعنوان ظرفیت یادگیری ............................................................................................................ 72

ت- هوش بعنوان قدرت وتفکر انتزاعی .................................................................................................... 72

عوامل موثر در رشد هوش ............................................................................................................................ 72

نقش محیط ووراثت در تشکیل هوش........................................................................................................ 73

1- وراثت وهوش.............................................................................................................................................. 73

2- ازدواج میان خویشاوندان وهوش ......................................................................................................... 75

3- هوش چگونه به ارث میرسد.................................................................................................................. 75

4- محیط وهوش............................................................................................................................................. 75

5- نقش زمان در تشکیل هوش................................................................................................................... 76

6- عوامل محیطی موثر در رشد هوش...................................................................................................... 77

آزمون استانداردشده هوش............................................................................................................................ 78

آزمونهای هوش ................................................................................................................................................ 80

آزمونهای گروهی............................................................................................................................................... 81

آزمونهای فردی هوش...................................................................................................................................... 82

دیدگاه نظری مختلف از مفهوم هوش......................................................................................................... 83

نظریه‎های معاصر هوش.................................................................................................................................. 84

الف: نظریه‎های عاملی هوش.......................................................................................................................... 85

نظریه دوعاملی اسپیرمن................................................................................................................................. 86

نظریه سلسله مراتبی........................................................................................................................................ 87

نظریه چند عاملی ترستون............................................................................................................................. 88

نظریه سه بعدی گیلفورد................................................................................................................................ 89

نظریه کتل درباره هوش متبلور وهوش سیال.......................................................................................... 90

نظریه دوسطحی جنسن................................................................................................................................. 91

ب: نظریه‎های فرایند مداری هوش.............................................................................................................. 92

نظریه شناختی پیاژه درباره هوش............................................................................................................... 93

نظریه بازنمایی برونر......................................................................................................................................... 95

مروری بر نتایج تحقیقات به عمل آمده در زمینه رضامندی زناشویی درداخل وخارج کشور..... 95

خلاصه ................................................................................................................................................................ 107

فصل سوم: فرایند روش شناختی بررسی تجربه موضوع

1-انتخاب نمونه................................................................................................................................................ 114

1-1- جامعه مورد بررسی............................................................................................................................. 114

2-1 روش نمونه گیری ................................................................................................................................. 115

3-1 نمونه منتخب.......................................................................................................................................... 115

2-ابزار وروش اجرای پژوهش....................................................................................................................... 115

1-1 ابزار پژوهش ........................................................................................................................................... 115

2-2 آزمون رضایتمندی زناشویی ENRICH...................................................................................... 115

3-2روش نمره گذاری پرسشنامه رضایتمندی زناشویی ENRICH............................................. 119

4-2آزمون ماتریسهای پیشرونده ریون RAIVEN.............................................. 120

5-2شیوه نمره گذاری ماتریسهای پیشرونده ریون RAIVEN................................. 120

6-2 روش اجرای پژوهش............................................................................................................................. 121

3-طرح پژوهش وروشهای آماری................................................................................................................. 121

1-1- معرفی طرحهای پژوهش .................................................................................................................. 121

1-2-روشهای آماری وتحلیل داده‎ها ......................................................................................................... 121

خلاصه................................................................................................................................................................. 122

فصل چهارم:ارائه وتحلیل نتایج کمی

1-یافته‎های توصیفی ..................................................................................................................................... 123

2-یافته‎های مربوط به تحلیل نتایج در چار چوب فرضیه‎ها ............................................................... 126

خلاصه ................................................................................................................................................................ 128

فصل پنجم : بحث ونتایج کمی

1-بحث وبررسی درباره یافته‎ها ................................................................................................................... 130

2-تفسیر نهایی ................................................................................................................................................ 131

3-محدودیتهای پژوهش ................................................................................................................................ 137

4-پیشنهادات..................................................................................................................................................... 138

منابع........................................................................................................................... 139

پیوستها

جدول داده‎های خام مردان............................................................................................................................ 142

جدول داده های خام زنان.............................................................................................................................. 143

جدول نمرات رضایت زناشویی وهوش مردان........................................................................................... 144

 جدول نمرات رضایت زناشویی وهوش زنان............................................................................................. 146

پرسشنامه رضایت زناشویی ........................................................................................................................... 148

برگ نمره گذاری ماتریسهای پیشرونده ریون........................................................................................... 150

فهرست جدولها

فهرست نمودارها.

دانلود نقش رضایت جنسی بر میزان رضایت زناشویی دانشجویان متاهل

نقش رضایت جنسی بر میزان رضایت زناشویی دانشجویان متاهل پایان نامه جهت اخذ درجه کارشناسی رشته روانشناسی عمومی

دسته بندی	روان شناسی
فرمت فایل	doc
حجم فایل	574 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل	110

هدف از پژوهش حاضر بررسی تاثیر نقش رضایت جنسی بر میزان رضایت زناشویی دانشجویان متاهل دانشگاه پیام نور...می باشد. این تحقیق از لحاظ هدف کاربردی و ازلحاظ روش تحقیق از نوع توصیفی -پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه دانشجویان متأهل دانشگاه پیام نور می­باشد.

برای بدست آوردن حجم نمونه در تحقیق حاضر از فرمول کوکران استفاده شده است و حجم نمونه 100 نفر تعیین شد و سپس با استفاده از روش نمونه گیری اتفاقی ( تصادفی ساده) جمع آوری اطلاعات به صورت فیزیکی صورت گرفت .

در تحقیق حاضر از دو پرسشنامه استفاده شده است : پرسشنامه رضایت جنسی هادسون و پرسشنامه رضایت زناشویی ENRICH. اعتبار محتوای این پرسشنامه توسط استاد راهنما و تعدادی از مدیران و کارکنان شرکت های مختلف مورد تأیید قرارگرفته است و ازاعتبار لازم برخوردار میباشد. بنابراین به منظور اندازه گیری قابلیت اعتماد که از روش آلفای کرونباخ استفاده شد. ضریب آلفای بدست آمده در این مطالعه برای متغیر رضایت جنسی 849/0 بوده است. هم­چنین برای متغیر رضایت زناشویی 942/0 می باشد. درپژوهش حاضرجهت بررسی داده های آماری ازنرم افزار SPSSاستفاده شده است. دونوع آمار توصیفی و استنباطی برای تحلیل داده هااستفاده شده است .

نتایج تحقیق حاضر نشان می دهد مولفه رضایت جنسی بر مولفه های تحریف آرمانی زندگی زناشویی ، رضایت زناشویی (خرده مقیاس) ، مسائل شخصیتی زندگی ، میزان ارتباط ، میزان حل تعارض زندگی ، میزان مدیریت مالی زندگی ، فعالیت­های اوقات فراغت زندگی ،‌ روابط جنسی زندگی ،‌ رابطه با فامیل و دوستان زندگی ، نقش­های مساوات طلبانه زندگی و جهت­گیری مذهبی زندگی تاثیر معنا داری دارد. تنها مولفه رضایت جنسی بر فرزندان و فرزندپروری زندگی زناشویی رابطه معکوس دارد.

فهرست مطالب

فصل اول

کلیات تحقیق

1-1- مقدمه. 2

1-2- بیان مسئله. 3

1-3- اهمیت و ضرورت تحقیق.. 4

1-4- اهداف پژوهش... 5

1-4-1- هدف کلی:5

1-4-2- اهداف جزئی:5

1-5- فرضیه های پژوهش:6

1-5-1- فرضیه اصلی.. 6

1-5-2- فرضیه های فرعی.. 6

1-6- تعاریف نظری و عملیاتی متغیرها:6

فصل دوم

ادبیات تحقیق

2-1- بخش اول: رضایت جنسی 9

2-1-1- مقدمه. 9

2-1-2- رضایت جنسی مطلوب.. 9

2-1-2-1- تکنیک... 10

2-1-3- رضایت روابط زناشویی در ازدواج. 12

2-1-4- تعریف تعرض جنسی.. 13

2-1-5-تعریف عام رضایت.. 13

2-1-6- تعریف خاص رضایت (تماس جنسی)13

2-1-7- جلب رضایت جنسی همسر. 14

2-1-8- بقای رابطه. 15

2-1-9- رابطه رضایت زناشویی و رضایت جنسی.. 16

2-1-10- دلبستگی آری ، وابستگی هرگز. 17

2-1-11- ازدواج نکرده‌ها بخوانند. 17

2-1-12- اطلاعات لازم در مورد رضایت جنسی و ارگاسم خانم ها19

2-1-13- ده عامل موثر در کاهش رضایت جنسی زنان و مردان. 20

2-1-14- رضایت جنسی در مردان و زنان چگونه است؟. 21

2-1-15- شاخص‌های رضایت جنسی در مردان و زنان:22

2-1-16- چه کسانی بیشتر به رضایت جنسی می‌رسند؟. 23

2-1-17- جلب رضایت جنسی همسر. 23

2-1-18- جلب رضایت جنسی در بقای رابطه. 25

2-1-19- راهکار‌هایی برای رضایت جنسی.. 25

2-1-20- شکستن عادت‌های روتین.. 26

2-1-21- با شریک جنسی خود صحبت کنید. 27

2-1-22- ورزش و تغییر وضعیت ظاهری.. 27

2-1-23- رضایت جنسی و ناتوانی جنسی در زنان. 28

2-1-23-1- علائم و نشانه ها28

2-1-23-2- علل.. 28

2-1-24- چه زمان باید به پزشک مراجعه کرد؟. 29

2-1-24-1- غربالگری و تشخیص... 29

2-1-24-2- درمان. 30

2-1-24-3- درمان های غیر دارویی برای ناتوانی جنسی در زنان. 30

2-1-24-4- درمان های دارویی برای ناتوانی جنسی در زنان. 31

2-1-24-5- درمان های در حال پدیدار شدن. 33

2-1-24-6- مهارت های کنار آمدنی.. 33

2-2- بخش دوم: رضایت زناشویی.. 35

2-2-1- رضایت زناشویی.. 35

2-2-2- خوشبختی در زندگی زناشویی و رضایت زناشویی.. 35

2-2-2-1- خوشبختی در زندگی زناشویی و رضایت زناشویی.. 35

2-2-2-2- خانواده ـ رضایت زناشویی.. 36

2-2-2-3- خشنودی در خانواده و عوامل موثر در آن. 37

2-2-2-4- ناخشنودی و طلاق در خانواده و علل آن. 38

2-2-3- بهداشت روانی یا رضایت زناشویی.. 41

2-2-4- تعریف سازمان جهانی.. 42

2-2-5- اهمیت رضایت زناشویی.. 42

2-2-6- رضایت زناشویی در پرتو پای بندی به آموزه های دینی.. 42

2-2-7- دین باوری و رضایت زناشویی.. 43

2-2-8-امنیت روانی و رضایت زناشویی ، در پرتو یاد خدا43

2-2-9- آثار شکرگزاری بر رضایت زناشویی.. 43

2-2-10- توکل و رضایت زناشویی.. 44

2-2-11- رضایت زناشویی در نظام خانواده44

2-2-12- تعریف رضایت.. 45

2-2-12-1- پیدایش رضایت.. 45

2-2-12-2- ابعاد رضایت.. 46

2-2-12-3- عوامل مؤثر در رضایت زناشویی.. 46

2-2-12-4- رضایت از زندگی زناشویی.. 46

2-2-12-5- عوامل مؤثر در رضایتمندی زناشویی.. 47

2-3- پیشینه پژوهش... 49

2-3-1- پژوهشهای خارجی.. 49

2-3-2- پژوهشهای داخلی.. 49

فصل سوم

روش تحقیق

3-1- روشپژوهش... 54

3-2- جامعه آماری.. 54

3-3- حجم نمونه و نمونه گیری.. 54

3-4- ابزار اندازه گیری پژوهش... 54

3-5- اعتبار و روایی اندازه گیری.. 56

3-5-1- تعیین اعتبار( روایی)پرسشنامه. 56

3-5-2- تعیین پایایی( قابلیت اعتماد)پرسشنامه. 57

3-6- روش جمع آوری اطلاعات.. 58

فصل چهارم

تجزیه و تحلیل یافته های پژوهش

4-1 مقدمه. 60

4-2 توصیف داده ها60

4-3 تحلیل داده ها62

فصل پنجم

نتیجه گیری و پیشنهادات

5-1- هدف.. 79

5-2-فرضیات پژوهش... 79

5-3- بیان یافته ها و نتیجه. 79

5-4- نتایج استنباطی ( نقد و بررسی فرضیات)79

منابع. 87

منابع فارسی.. 87

منابع خارجی.. 89

پیوست ها: پرسشنامه. 91

خروجی نرم افزار Spss 94

دانلود بررسی رابطه بین تیپ های شخصیتی مایرز بریگز و رضایت زناشویی در دانشجویان

بررسی رابطه بین تیپ های شخصیتی مایرز بریگز و رضایت زناشویی در دانشجویان پروژه تحقیقاتی جهت اخذ درجه کارشناسی رشته روانشناسی گرایش روانشناسی عمومی

دسته بندی	روان شناسی
فرمت فایل	doc
حجم فایل	432 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل	137

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بین تیپ های شخصیتی مایرز - بریگز (MBTI)[1] و رضایت زناشویی در دانشجویان زن متأهل دانشگاه پیام نور می­باشد. طرح پژوهش از نوع همبستگی می باشد. جامعه آماری کلیه­ ی دانشجویان زن متأهل دانشگاه پیام نور می باشد که در سال 1391-1390 مشغول به تحصیل بوده­اند. نمونه­ ی آماری شامل 100 نفر از دانشجویان زن متأهل که به صورت نمونه گیری تصادفی انتخاب شده ­اند.

فهرست مطالب

فصل اول: کلیات پژوهش

1-1 مقدمه1

1-2 بیان مسئله3

1-3 اهمیت و ضرورت پژوهش... 6

1-4 اهداف پژوهش... 7

1-4-1 هدف اصلی:7

1-4-2 اهداف فرعی:7

1-5 فرضیات پژوهش... 8

1-6 عریف عملیاتی و نظری. 8

 فصل دوم: ادبیات و پیشینه پژوهش

2-1 شخصیت چیست ؟10

2-2 ویژگیهای شخصیتی چیست ؟10

2-3 ابعاد شخصیت چیست ؟10

2-4 انواع شخصیت :10

2-5 ( مایرز - بریگز)13

2-6 تحلیل شخصیت مایرز - بریگز. 16

2-7 عرفی و تاریخچه MBTI16

2-8 موارد کاربرد آزمون MBTI20

2-9 توصیف آزمون MBTI22

2-10 حقایقی در زمینه گونه شخصیتی. 27

2-11 تعریف عام رضایت.. 28

2-12 عریف خاص رضایت (تماس جنسی)28

2-13 عریف رضایت از زندگی. 30

2-14 یدایش رضایت.. 30

2-15 ابعاد رضایت از زندگی. 32

2-16 عریف رضایت زناشویی. 32

2-17 رضایت از زندگی زناشویی. 34

2-18 عوامل مؤثر در رضایت زناشویی. 35

2-19 عوامل مؤثر در رضایتمندی زناشویی. 35

2-20 خانواده و رضایت زناشویی. 39

2-21 ارزیابی کیفیت زندگی. 46

2-22 کیفیت زندگی زناشویی. 47

2-23سازگاری زناشویی و سلامت روان. 48

2-24پیشینه بررسی ارتباطات زناشویی. 49

2-25پیشینه پژوهش در ایران. 51

 فصل سوم: وش تحقیق

3-1طرح پژوهش... 54

3-2 جامعه آماری:54

3-3 نمونه پژوهش... 54

3-4 روش نمونه گیری. 55

3-5 ابزار پژوهش... 55

3-5-1 پرسشنامه ی رضایت زناشویی ENRICH.. 55

3-6 آزمون شخصیتی سنخ نمای مایرز- بریگز. 57

3-7 روش اجرای پژوهش... 63

3-8 انتخاب آزمودنی. 63

3-9 روش پردازش داده ها64

 فصل چهارم: تجزیه و تحلیل یافته های تحقیق

4-1 مقدمه66

4-2 نتایج استنباطی. 79

4-3 اعتبار یابی. 94

4-4 نتایج به دست آمده95

 فصل پنجم: نتیجه گیری

5-1 نتایج. 97

5- 2 پیشنهادات و راه حل ها98

5- 3 محدودیت ها98

5-4 پیشنهاد به محققان آتی. 99

فهرست منابع و مآخذ. 100

الف) منابع فارسی. 100

ب) منابع انگلیسی. 104

ضــمائــم. 127

الف) پرسشنامه سلامت عمومی GHQ – 28. 127

ب) پرسشنامه رضایت زناشویی ENRICH.. 130

ج) کلید پرسشنامه رضایت زناشویی ENRICH.. 133

 فهرست جداول

جدول 4-1 گرایش های مرکزی و شاخص های پراکندگی مولفه های رضایت کلی زناشویی. 66

جدول 4- 2 میزان رضایت و فراوانی در مولفه ی موضوعات شخصیتی. 68

جدول 4- 3 میزان رضایت و فراوانی در مولفه ی ارتباط زناشویی. 69

جدول 4- 4 میزان رضایت و فراوانی در مولفه ی حل تعارض... 69

جدول 4- 5 میزان رضایت و فراوانی در مولفه ی مدیرت مالی. 69

جدول 4- 6 میزان رضایت و فراوانی در مولفه ی فعالیت های اوقات فراغت.. 69

جدول 4- 7 میزان رضایت و فراوانی در مولفه ی روابط جنسی. 70

جدول 4- 9 میزان رضایت و فراوانی در مولفه ی اقوام و دوستان. 70

جدول 4- 10 میزان رضایت و فراوانی در مولفه ی جهت گیری مذهبی.70

جدول 4- 11 فراوانی در مولفه ی برون گرایی و درون گرایی. 71

جدول 4- 12 فراوانی در مولفه ی حسی- شهودی. 71

جدول 4- 13 فراوانی در مولفه ی متفکر-احساسی. 71

جدول 4- 14 فراوانی در مولفه ی ملاحظه کننده-داوری کننده72

جدول4-15: خلاصه داده های ضریب همبستگی پیرسون برای فرضیه اول پژوهش... 80

جدول4-16: خلاصه داده های ضریب همبستگی پیرسون برای فرضیه دوم پژوهش... 84

جدول4-17: خلاصه داده های ضریب همبستگی پیرسون برای فرضیه سوم پژوهش... 88

جدول4-18: خلاصه داده های ضریب همبستگی پیرسون برای فرضیه چهارم پژوهش... 91

فهرست نمودارها

نمودار4-1 فراوانی رضایت کل در قالب نمودار هیستوگرام72

نمودار4-2 فراوانی رضایت از موضوعات شخصیتی در قالب نمودار هیستوگرام73

نمودار4-3 فراوانی رضایت از ارتباط زناشویی در قالب نمودار هیستوگرام73

در نمودار4-4 فراوانی رضایت از حل تعارض در قالب نمودار هیستوگرام74

نمودار4-5 فراوانی رضایت از مدیرت مالی در قالب نمودار هیستوگرام74

نمودار4-6 فراوانی رضایت ازفعالیت های اوقات فراقت در قالب نمودار هیستوگرام75

نمودار4-7 فراوانی رضایت از روابط جنسی در قالب نمودار هیستوگرام75

نمودار4-8 فراوانی رضایت از ازدواج و فرزندان در قالب نمودار هیستوگرام76

نمودار4-9 فراوانی رضایت از اقوام و دوستان در قالب نمودار هیستوگرام76

نمودار4-10 فراوانی رضایت از جهت گیری مذهبی در قالب نمودار هیستوگرام77

نمودار4-11 فراوانی برون گرایی-درون گرایی در قالب نمودار هیستوگرام77

در نمودار4-12 فراوانی حسی-شهودی در قالب نمودار هیستوگرام78

در نمودار4-13 فراوانی متفکر-احساسی در قالب نمودار هیستوگرام78

در نمودار4-14 فراوانی ملاحظه کننده-داوری کننده در قالب نمودار هیستوگرام79