|
بررسی تأثیر تکنولوژی بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان
پروژه بررسی تأثیر تکنولوژی بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان در 91 صفحه ورد قابل ویرایش
|
|
| دسته بندی | علوم انسانی |
| فرمت فایل | doc |
| حجم فایل | 46 کیلو بایت |
| تعداد صفحات فایل | 91 |
بررسی تأثیر تکنولوژی بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان
پیشگفتار:
تجارب قبلی ، بینایی ، ادراک، و طرز فکرها، شکل گیری رفتارهای ما را تشکیل می دهند در دنیایی که هر روز پیچیده تر می شود شاگردان مدرسه نیازمندند که بیشتر و بهتر دربارة محیط خود بیاموزند و چون امکان آموختن از طریق تجربه در همه موارد وجود ندارد. لذا نحوة تدریس این پدیده ها بسیار پیچیده می گردد . هدف این است که شاگرد بتواند تا حد امکان پدیده های علمی را توسط تجارب به دست آورد.
در زمینة تجربة پیامبر اکرم ( ص) می فرماید :« التجربه فوق العلم» تجربه بالاتر از دانش است.
به همین دلیل بایستی امکانات زیادتر در اختیار شاگرد قرار گیرد تا تجارب زیادتری کسب کند.
تجارب مختلف وگوناگون نشان داده است که استفاده از رسانه ها در جریان ومیزان یادگیری شاگردان مؤثر است و از طرف دیگر ازطول زمان لازم برای آموزش می کاهد.
شناخت رسانه ها و چگونگی کاربرد هر یک از آنها و هم چنین آشنایی با روشهای تدریس بهترین عوامل موفقیت در حسن استفاده و بهره گیری درست از انواع رسانه‌‌هاست به امید آنکه روزی فرارسد که همه مربیان و معلمان با بهره‌گیری تکنیک ها و وسایل جدید آموزشی گام مؤثر در جهت آموزش و پرورش دانش آموزان خود بردارند.[1]
فصل اول
مقدمه:
دستگاه تعلیم و تربیت نه تنها در ایران ، بلکه در سایر ممالک جهان وظیفة سنگینی رابر عهده دارد. سرمایه گذاری برای تربیت نیروی انسانی کارآمد که در بخش های مختلف جامعه مشغول به کار خواهند شد. دورة ابتدایی که به عنوان زیر بنای نیروی کار جامعه به شمار می رود باید از آموزش صحیح ومناسبی برخوردار باشد تا بتواند پاسخگوی نیازهای رو به گسترش جامعه باشد.
بنابراین مطالب آموزش داده شده باید به صورت کاربردی در زندگی روزمرة کودک قابل استفاده باشد. لذا برای رسیدن به این مقصود استفاده از وسایل کمک آموزشی از نیازهای اولیه و مهم این دوره به شمار می رود زیرا تدریسی که حتی الامکان حواس بیشتری را در یادگیری جلب نماید موفق تر است. علاوه بر آن بعضی از مفاهیم و واژه ها را نمی توان به دانش‌آموزان فهماند و در زندگی روزمرة آنها نیز نمونه های مشابهی وجود ندارد که با استفاده از آنها مطالب را قابل فهم کرد. در این گونه موارد باید از فلیمهای آموزشی که مفاهیم را به صورت ملموس و واقعی ارائه می دهند استفاده نمود.
از طرف دیگر چون دانش آموزان یک کلاس تواناییهای فکری متفاوتی دارند. معلم نمی تواند با برنامة کلاس همة آنها را قانع کند. کتابهای درسی نیز در حد توان دانش آموزان متوسط تنظیم می شود. لذا معلم بایداز وسایل کمک آموزشی متنوع نظیر پوسترـ مجله ـ کتاب و … استفاده کند. بنابراین استفاده از وسایل کمک آموزشی می تواند نقش بسیار ارزنده ای در جلوگیری از افت تحصیلی و یادگیری مطالب درسی ایفا کند. تکنولوژی وکاربرد آن امروزه آنچنان گسترش یافته است که می توان به جرأت گفت که جدا کردن آن از آموزش نوین محال می باشد و استفاده از وسائل در آموزش این امکان را به معلم می دهد که با اطمینان و آسودگی بیشتر به تدریس مفاهیم علمی و عملی بپردازد.
دونالد پی ایل در این زمینه گفته است که استفاده از تکنولوژی در امر تدریس به مثابة استفاده از قایق برای رد شدن از دریا بوده و بیان این نظریه اهمیت استفاده از ابزار تکنولوژی را نشان می دهد.
فرآیندها نوع اجزاء یا محتوایی را که باید برای رسیدن به هدف بکارگرفته شوند . معین می سازند.
سیستم ها در سطح وسیع تری از محیط خود عمل می کنند که این سطح وسیعتر را سیستم برتر می گویند. به عبارت دیگر هر سیستم جزئی از سیستم بزرگتری است. سیستم جزء را خرده سیستم و سیستم بزرگتر را سیستم برتر آن سیستم می گویند. مثلاً در دبستان خرده سیستمی از نظام آموزش ابتدایی است. پس نظام آموزش ابتدایی سیستم برتر دبستان است.
نظام آموزشی ابتدایی در حالی که سیستم برتر دبستان است ،خود سیستمی از نظام آموزش وپرورش است.
برای روشن شدن رابطة بین هدف ، فرآیندها و اجزاء یک سیستم کلاس درس را تحلیل می کنیم. هر کلاس درس یک خرده سیستم است. اجزاء در حال تعاملش یعنی دانش آموزان ، معلم ،تخته سیاه ،کتابها، نقشه ها ، و سایر موارد دیداری ـ شنیداری همه برای رسیدن به هدف کلاس که یادگیری است خدمت می کنند.بسیاری از سیستمهای کلاسی از اجزائی خارج از کلاس برای رسیدن به هدف بهره می گیرند.
مثلاً بسیاری از آنها از افراد متخصص کمک می گیرند که در کلاس حضور یابند و در رابطه با درس به معلم کمک کنند، یا بچه‌ها را به گردش علمی می‌برند. درحقیقت هرعاملی که در پیشبرد هدفهای یادگیری کاربرد دارد .یک عنصر بالقوه سیستم کلاس به حساب می آید. فرایند کلیة فعالیتها و عملکردهایی را که اجزاء یک سیستم برای پیشبرد هدف به آن اشتغال می ورزند در برگیرند.بعضی از فرآیندهایی که در سیستم کلاس جریان دارند روشها وفنون تدریس هستند که می توانند خواندن، بحث کردن و فلیم دیدن، حل مسأله، پژوهش و … را در بر می گیرند. در کلاس درس اجزاء و فرآیندها بسیار هستند وهمه با هم در ارتباط ودر حال تعامل یا کنش متقابل هستند.
بدون کوشش برای سازماندهی و توجه به این اجزاء و فرآیندها سیستم با حداکثر کفایت خود کار نخواهد کرد. برای این که یک سیستم با حداکثر کفایت خود کار کند باید کلیة اجزاء موردنیاز خود یا اجزاء جایگزین را در اختیار داشته باشد و به جنبه ها یا ابعاد مختلف این اجزاء توجه کند. باید دانست که یکی از اساسی ترین عوامل رشد آموزش و پرورش یک کشور انتقال مفاهیم به طور کلی می باشد. تکنولوژی فن انتقال بوده که متعلم را آماده عرصة علمی و صنعتی و … می کند.
موضوع:
در این تحقیق سعی شده است تأثیر کاربرد تکنولوژی آموزشی در میزان پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دورة ابتدایی شهر تهران از دیدگاه دانشجویان مرکز ضمن خدمت شهدای مکه مورد بررسی قرار گیرد و پیشنهادات و راه حل های ممکن نیز ارائه گردد تا انشاءالله کمک مؤثری برای پیشرفت و اعتلای اهداف آموزش و پرورش کشور گردد.
اهداف تحقیق:
با توجه به اهمیت و کارایی و تأثیر تکنولوژی در روند تعلیم و تربیت امروزه یکی از بهترین وظایف برنامه ریزان آموزشی کمک به کاربرد هر چه بیشتر و بهتر پیشرفتهای تکنولوژی جهت ارتقاء سطح کیفی آموزش است.
هدف از تحقیق در واقع پی بردن به اهمیت تأثیر تکنولوژی بر پیشرفت تحصیلی و درسی دانش آموزان ابتدایی است و ما به دنبال این مطلب هستیم که به این واقعیت علمی درست بیابیم که آیا به کار بستن رسانه ها و وسایل کمک آموزشی باعث افزایش یادگیری دانش آموزان می شود؟ نظرات آموزگاران در این مورد چگونه است ؟ چرا که معلمان وارثان اصلی و تربیت هستند و نظر سنجی از آنان دربارة این موضوع اهمیت و ارزش رسانه ها و مواد آموزشی را برای ما مشخص می کند.
در صورتی که آموزگاران به اهمیت و ارزش رسانه ها و تکنولوژی آموزشی اعتقاد داشته باشند و تکنولوژی آموزشی را مکمل شیوة تدریس بدانند گامهای بعدی که در جهت تکمیل و کاربرد تکنولوژی آموزشی برداشته می شود محکمتر و استوارتر خواهد بود.
لذا این تحقیق در پی این است که دریابد آیا کاربرد تکنولوژی آموزشی در پیشرفت تحصیلی مؤثر است ؟
هدف کلی : بررسی تأثیر تکنولوژی آموزشی در میزان یادگیری.
اهداف جزئی :
1- نقش نظرات معلمین در رابطه با تأثیر وسایل آموزشی در ایجاد خلاقیت دانش آموزان.
2- نقش نظرات معلمین در رابطه با تأثیر وسایل در ایجاد انگیزة دانش آموزان.
3- نقش نظرات معلمین در رابطه با تأثیر وسایل در تفهیم مطالب دانش آموزان.
4- نقش نظرات معلمین در رابطه با تأثیر وسایل در تسریع و تعمیق مطالب به دانش آموزان.
بیان مسأله:
با توجه به تحقیقات و بررسیهای دانشمندان علوم تربیتی و روان شناسی این واقعیت روشن است که یادگیری اولیة کودکان بیشتر از طریق حواس پنجگانه صورت می گیرد.
از طرفی پیش از سن 12 سالگی از نظر رشد ذهنی در مرحله ای هستند که پیاژه آن را مرحله تفکر عینی می نامد. کودکان در این مرحله از رشد مطالبی را بهتر یاد می گیرند که برای آنها عینی و محسوس باشد و عملاً بتوانند آنها را لمس کنند.
آموزش مطالب به شیوة انتزاعی و تأکید بر حافظه و عدم ارتباط بین مطالب انتزاعی و جنبه های کاربردی آموزش طوطی وار را در دبستانها رواج می دهد.[2]
برونر معتقد است که یادگیری معنی دار در صورتی امکان پذیر است که آموزش هر مطلب ابتدا به صورت عملی شروع می شود.
پس از آنکه فراگیران در این جنبه ها از یادگیری مهارت کافی به دست آوردند باید مرحلة تصویر یعنی استفاده از تصاویر وخود دیدارها برای مجسم کردن مفاهیم درسی آغاز شود و سرانجام به مرحلة آموزش نظری ویا به قول برونر به آموزش از راه نمادها و سمبولها پرداخته شود.[3]
با توجه به مطالب فوق و اهمیت رسانه ها در یادگیری عمیق دانش آموزان به بررسی موضوع می پردازیم . موضوع مورد نظر در رابطه با بررسی تأثیر کاربرد تکنولوژی آموزشی در میزان پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دورة ابتدایی شهر تهران از دیدگاه دانشجویان ضمن خدمت شهدای مکه می باشد.
تکنولوژی آموزشی در ایران:
در کشور ما از سال 1306 ( ه. ش ) به بعد بعضی از مدارس اقدام به ایجاد آزمایشگاههای فیزیک ، شیمی و علوم زیستی کردند ، اما عواملی سبب عدم موفقیت این مراکز و راکد ماندن فعالیتهای آنان شد که نداشتن کادر متخصص ، کمبود ابزار و مواد مورد نیاز و عدم اعتقادبه کاربرد این ابزار و روشن از آن جمله اند. در سال 1308 وزارت فرهنگ سابق اداره‌کل هنرهای زیبا را تأسیس کرد. این اداره علاوه بر نظارت بر کلیة فعالیتهای هنری مسئولیت استفاده از وسایل سمعی و بصری مدارس را نیز عهده‌دار بود. ایجاد آزمایشگاههای سمعی و بصری دانشسراهای مقدماتی و دانشسرای عالی نیز جزء فعالیتهای این اداره بوده است. پس می توان گفت که در ایران نیز ابتدا ابزارو وسایل سمعی و بصری بدون توجه به نیازها خریداری و در مراکزی نگهداری می شد.
فیلم ها و مواد مورد نیاز نیز بدون توجه به فرهنگ و زبان مردم و عدم امکان ترجمه همه آنها از خارج خریداری و در اختیار مدارس و دانشگاهها قرار می گرفت.هنوز هم در پاره ای از مدارس شاهد قفسه های خاک گرفته پر از ابزار هستیم که به علت عدم تناسب مجموعه شان بافرهنگ مردم و عدم آشنایی دانشجویان به زبان مواد ارائه شده، درحال فاسد شدن هستند گرچه هم ابزار و هم فقدان و علاقه از سوی معلمین سبب گردیده که سرمایه ها راکد بمانند.
در سال 1341 اداره ای به نام دفتر آموزشی آموزش سمعی و بصری فعالیتهای خود را ادامه داد. توجه به فیلم به عنوان یک رسانه آموزشی در سطح جهانی سبب گردید که این اداره اقدام به تشکیل جشنواره های بین المللی فیلم های آموزشی کند.فیلم هایی که در این جشنواره ها کاندید جایزه می شدند خریداری شده و در آرشیوهایی که در مراکز استانها به وجود آمدند نگهداری می شدند.
این جشنواره ها هنوز هم ادامه دارد و در جشنواره ای که در مهرماه سال 1367 در تهران تشکیل شد تکنولوژی آموزشی به عنوان یکی از موضوعات موردتوجه قرار داده شد.
تلویزیون آموزشی در سال 1343 زیر نظر وزارت آموزش و پرورش تأسیس شد و کار خود را بعد از 2 سال با پخش برنامه های درسی در زمینة فیزیک ، شیمی، جبر ، علوم طبیعی ،زبان و دستور زبان فارسی شروع کرد.
هدف از پخش برنامه ها جبران کمبود معلمان متخصص وجبران کمبود آزمایشگاهها بود. اما به علت عدم تطبیق وقت آن با برنامه درسی مدارس پخش آن متوقف شد.در سال1352 تهیة برنامه های آموزشی به سازمان رادیو و تلویزیون ملی ایران ( صدا و سیما) واگذار شد و برنامه های آموزشی با پخش دروس راهنمایی در سال 1353 مجدداً شروع به فعالیت کرد.
هم زمان با آن تعداد سه هزار دستگاه تلویزیون بین مدارس کشور در شهرهای بزرگ توزیع شد.
برنامه های آموزشی نیز به دلیل عدم برنامه ریزی صحیح و عدم انتشار اطلاعات درست مربوط به زمان پخش منجر به شکست گردید.
در سال1354 برای تهیه مواد آموزشی مورد نیاز مدارس ،شرکت صنایع آموزشی باسرمایه مشترک وزارت آموزش و پرورش و سازمان گسترش نوسازی صنایع ایران به وجود آمد.
هدف این شرکت تولید و تهیه مواد آموزشی موردنیازکشور با در نظر گرفتن نظام آموزشی محتوای برنامه های درسی و سطوح و رشته های مختلف تحصیلی با توجه به شرایط اقتصادی و اجتماعی کشور بوده است . این شرکت هنوز هم فعال است و مواد مورد نیاز آموزش و پرورش را تهیه ، طراحی و تولید می کند و در اختیار مدارس قرار می دهد.
در سال 1353 دوره فوق لیسانس تکنولوژی آموزشی تأسیس شد گرچه قبل از این سال در دروس لیسانس تربیت معلم و علوم تربیتی دروسی با عنوان مقدمات تکنولوژی آموزشی ـ تولید کاربرد موادآموزشی یا نقش وسایل ارتباط جمعی در آموزش وپرورش گنجانده شده بود، ولی مسئولین هیچ وقت به طور جدی با این رشته برخورد نکرده بودند. هدف از تأسیس این دوره تأمین کادر متخصص برای سرپرستی مراکز یادگیری در 20 منطقه از استانهای کشور بود تا مواد مورد نیاز مدارس را تأمین کنند، در بین دروس این دوره طراحی سیستماتیک آموزشی ، تهیه خود آموزها ، روانشناسی تربیتی و یادگیری آمار و سنجش نیز دیده می شود.
آموزش برنامه ریزی شده یا آموزش برنامه ای و تولید مواد بر اساس آن در همین سال توسط تلویزیون آموزشی در ایران شروع شد . تلویزیون آموزشی این کار را سیستم 80 شروع نمود. کامپیوتر ساده ای که مجهز به صفحه ، صدا ، اسلایدهای رنگی ، 5 کلید و گوشی است. سیستم ماشینهای آموزش ، خواندن به کودکان دورة آمادگی به کار گرفته شده به کمک این دستگاه نوآموز از طریق گوشی پیام های آموزشی را ارسال می کند و سپس نوآموز با فشار یک کلمه به آن پاسخ می دهد اگر پاسخ صحیح بود اطلاعات بعدی ارائه می شود. در صورت غلط بودن پاسخ پیام مجدداً تکرار می شود. تکرار پیام تا زمانی که نوآموز پاسخ صحیح بدهد ادامه می یابد.
مرحلة‌چهارم تکنولژی آموزشی در ایران ایجاد دانشگاه آزاد ایران است که با استفاده از روش چند رسانه‌ای براساس نیاز فردی و تربیت افراد متخصص جامعه، دانشجویان دور از محل تحصیل را آموزش می‌داد. قبل از آن دانشکده مکاتبه ای دانشگاه سپاهان انقلاب (بعد از ابوریحان بیرونی ) نیز برای رسیدن به همین هدف برای آموزش کارکنان دولت ( با تأکید بر آموزگاران ) می کوشید.
نحوة آموزش در دانشکده مکاتبه ای از طریق ارسال کتب ونوار شنیداری وگاه کلاسهای حضوری رفع اشکال بود.[4]
اگر بخواهیم میزان قبول تکنولوژی آموزشی را در کشور خودمان تخمین بزنیم می توانیم به عنوان یک شاخص به بررسی کمیت و کیفیت ارزشیابی هایی بپردازیم که در تهیه و پیاده کردن برنامه های آموزشی انجام می شود متأسفانه باید گفت که ارزشیابی چه در زمینة طراحی برنامه های آموزشی( ارزشیابی تکوینی )و چه در زمینه اجرای برنامه های آموزشی در سطح خرد و کلان یک فعالیت ناشناخته است.
