بررسی تأثیر تواناسازی کارکنان برامنیت شغلی
تاثیر تواناسازی کارکنان بر امنیت شغلی[1]
چکیده:
در دنیای
امروز امنیت شغلی بدین معنا کاربرد دارد که به جای وابستگی افراد به
سازمان بایستی سازمانها به افراد وابسته باشند و این گرو آن است که
سازمانها بستر لازم را فراهم کنند تا کارکنان از ابعاد مختلف توانمند
گردند. در سازمانهای عصر حاضر دیگر رسمی شدن و استخدام ثابت تضمین کننده
امنیت شغلی نیست ، بلکه کارآیی ، تخصصی ، بالندگی و نوآوری و مولفه‌هایی از
این قبیل هستند که امنیت شغلی کارکنان را تامین می کنند. در این تحقیق به
دنبال پاسخ دادن به این سوالات هستیم که تاثیر توانا سازی مهارتی کارکنان
بر بعد ذهنی امنیت شغلی چگونه است و اولویت مهارتهای ذکر شده از نظر میزان
تاثیر بر بعد ذهنی امنیت شغلی کدام است؟ در این تحقیق سازمان اقتصادی کوثر
به عنوان جامعه آماری در نظر گرفته شد و تجزیه و تحلیل داده‌ها و اطلاعات
در دو سطح آمار توصیفی و استنباطی صورت گرفت و بر اساس نتایج فرضیات فرعی
پیشنهاداتی ارائه گردید.
واژگان کلیدی: تواناسازی ، مهارت شناختی ، امنیت شغلی
مقدمه
در مفهوم
امنیت شغلی موضوعاتی چون تغییرات شغلی از دست دادن شغل عدم دستیابی به شغل
مناسب گنجانده شده است.. وقتی بحث امنیت شغلی پیش می‌اید در ذهن اکثر
افراد این امر تداعی می‌شود که بایستی افراد در سازمان از وضعیت استخدامی
رسمی برخوردار باشند تا امنیت شغلی آنها تضمین شود. یا به عبارت دیگر افراد
به صورت عمری به استخدام ثابت سازمانها درایند. استخدام ثابت و رسمی گرچه
به ظاهر امنیت شغلی را تضمین می‌کند ولی این نارسایی را به دنبال دارد که
کم کم افراد سازمان از فکر ترقی و توسعه و بالندگی دور می‌شوند و این امر
وضعیت شغلی آنها را به خطر می‌اندازد. در دنیای امروز امنیت شغلی بدین معنا
کاربرد دارد که به جای وابستگی افراد به سازمان بایستی سازمانها وابسته به
افراد باشند و این در گرو آن است که سازمانها بستر لازم را فراهم کنند تا
کارکنان در ابعاد مختلف توانمند گردند. در واقع توانمندسازی کارکنان در
قالب ارتقای قابلیت ها توسعه مهارتها بهبود عملکرد ارتقای سطح آگاهیهای
اجتماعی و بهبود مهارت حل مسئله امنیت شغلی آنها را تامین می‌کند.
هدف از انتخاب موضوع
اهداف مورد نظر از انتخاب موضوع عبارتنداز:
1- بررسی تاثیر تواناسازی مهارتی کارکنان در بعد ذهنی امنیت شغلی
2- اولویت بندی مهارتهای ذکر شده در پایان نامه از لحاظ میزان تاثیر بر بعد ذهنی امنیت شغلی
اهمیت موضوع
نظامهای
نوین مدیریت تاکید فراوانی بر منابع انسانی دارند و آن را مهترین دارایی
سازمان به شمار می آورند لذا برای مقوله امنیت شغلی اهمیت و اعتبار زیادی
قائل هستند. امروزه در بسیاری از شرکت‌های پیشرو و موفق رابطه بلندمدت بین
کارکنان و سازمان یکی از ارکان موفقیت تلقی می‌شود. چرا که چنین رابطه ای
از یک سو سازمان را مطمئن می‌سازد که در صورت سرمایه گذاری آموزشی و ارتقای
دانش و مهارت افراد می‌تواند از بازده این سرمایه گذاری در سالهای آتی
بهره مند شود واز سوی دیگر به کارکنان در مورد امنیت شغلی و تامین نیازهای
خود و خانواده‌شان در سالهای آتی اطمینان می‌بخشد. لذا سازمانها در تلاشند
امنیت شغلی کارکنان را از طریق تواناسازی آنها در ابعاد مختلف تامین
می‌کنند. و به دنبال آن زمینه‌های بروز خلاقیت و نوآوری و استفاده از
امکانات برای رسیدن به حداکثر بازده را فراهم سازند.
فرضیات تحقیق
فرضیه اصلی : تواناسازی کارکنان در مهارتهای بینشی (شناختی) باعث امنیت شغلی کارکنان می‌شود.
فرضیات فرعی:
1- تواناسازی کارکنان در مهارتهای رفتاری باعث امنیت شغلی می‌شود.
2- تواناسازی کارکنان در مهارتهای ارتباطی باعث امنیت شغلی می‌شود.
3- تواناسازی کارکنان در مسئله یابی باعث امنیت شغلی می‌شود.
4- تواناسازی کارکنان در تجربه آموزی باعث امنیت شغلی می‌شود.
قلمرو تحقیق
قلمرو
مکانی این تحقیق ستاد مرکزی سازمان اقتصادی کوثر می‌باشد. قلمرو زمانی این
تحقیق دوره زمانی شش ماهه از تیرماه 84 تا آذر 84 را دربر می‌گیرد.
قلمرو موضوعی این تحقیق تاثیر تواناسازی کارکنان بر امنیت شغلی می‌باشد.
روش تحقیق
روش
تحقیق نظری – کاربردی می‌باشد که در بخش نظری از روش کتابخانه ای مبتنی بر
برسی کتب مقالات و پایان نامه ها در بخش کاربردی هم از مصاحبه و توزیع
پرسشنامه استفاده شده و با استفاده از نرم افزار spss شاخصهای مرکزی از
قبیل میانگین، میانه و نما محاسبه شده و برای تعمیم نتایج از آزمون آماری
فریدمن استفاده و اقدام به رد یا تایید فرضیات شده است.
تعریف واژه ها و اصطلاحات
1- توانمندسازی
از توانمندسازی تعاریف و کاربردهای متعددی ارائه شده است. اما این واژه معانی متفاوتی به شرح ذیل را تداعی می‌کند:
- اعطای اختیارات بیشتر به کارکنان و مدیران برای تصمیم گیری
- سهیم کردن افراد در تعیین سرنوشت حرفه ای خود
- فرایند تسهیم قدرت با اعضای گروه
- بهبود و به کارگیری مهارتها
- غنی‌تر شدن پتانسیل منابع انسانی درجهت خیر و صلاح خود سازمان (یزدان پناه، 1384،ص137)
در این پایان نامه تواناسازی را به معنای بهبود و به کارگیری مهارتها در نظر گرفته‌ایم.
ساختار پرسشنامه
در این
تحقیق پرسشنامه حاوی سئوالاتی با طیف لیکرت است که پاسخ دهنده می تواند از
طیف بسیار زیاد، زیاد، متوسط، کم و خیلی کم یک پاسخ را انتخاب کند. در
پرسشنامه مذکور سئوالات 1 تا 5 برای اندازه گیری فرضیه اول، سئوالات 6 تا
10 برای اندازه گیری فرضیه دوم سئوالات 11 تا 15 برای اندازه گیری فرضیه
سوم و سئوالات 16 تا 20 برای اندازه گیری فرضیه چهارم مورد استفاده قرار
گرفته اند به سوالاتی که با جهت افزایشی موجب تایید فرضیات می شد نمرات 1
تا 5 و به سوالاتی که با جهت کاهشی موجب تایید فرضیات می شد نمرات 5 تا 1
تعلق گرفت.
جامعه آماری
جامعه
آماری عبارت است از کلیه جمعیتی که حداقل دارای یک صفت مشخصه باشند. در این
تحقیق جامعه آماری، کارکنان ستاد مرکزی سازمان اقتصادی کوثر هستند که با
نظر استاد محترم راهنما به دلیل کوچک بودن جامعه آماری نمونه گیری انجام
نشد و کل جامعه آماری(63 نفر) مورد بررسی قرار گرفت.
روایی تحقیق
ابزارهای
اندازه گیری برای سنجش متغیرهای مورد نظر طراحی، تدوین و به کار گرفته می
شوند. به عبارت دیگر، هر ابزار اندازه گیری هدف سنجش مشخصی دارد. اما سئوال
مهم و اساسی این است که ابزار سنجش تا چه اندازه آنچه را که قصد اندازه
گیری آن را دارد می سنجد؟ این سئوال رایج ترین تعریف روایی است. روایی
سئوالات پرسشنامه این تحقیق، توسط متخصصان امر تایید گشت .
پایایی تحقیق
امروزه
یکی از شیوه های تعیین پایایی ابزار اندازه گیری که در سطح گسترده ای در
پژوهشهای مدیریتی مورد استفاده قرار می گیرد. روش آلفا کرونباخ می باشد. بر
اساس روش مزبور پایایی را می توان بر اساس فرمول زیر محاسبه نمود:
که در آن j تعداد زیر مجموعه سئوالات، Sj2 واریانس مجموعه سئوالات jام و ST2 واریانس
کل پرسشنامه یا آزمون می باشد. در این تحقیق به کمک نرم افزار spss و بر
اساس روش آلفا کرونباخ پایایی پرسشنامه برآورد گردیده است. نتیجه آن در
جدول زیر ارائه شده است:
نتایج میزان ضریب اعتبار پرسشنامه ها (آلفای کرونباخ)
|
تعداد متغیرها
|
تعداد پرسشنامه ها
|
ضریب آلفای کرونباخ
|
|
20
|
63
|
86%
|
با توجه
به اینکه حد قابل قبول برای پذیرش اعتبار پرسشنامه آلفای کرونباخ حدود 70
درصد است پرسشنامه این تحقیق از پایایی برخوردار است.
متغیرهای تحقیق
در این تحقیق تواناسازی کارکنان متغیر مستقل و امنیت شغلی متغییر وابسته است
آزمون ها آماری تحقیق
در این
پژوهش برای تعیین میزان تاثیر تواناسازی کارکنان در هر یک از مهارتهای ذکر
شده بر امنیت شغلی از نظر پاسخگویان از آزمون دو جمله ای استفاده شده
است.به عبارت دیگر برای رد یا تایید فرضیات از آزمون دوجمله ای استفاده شده
است
و برای رتبه بندی مهارتهای شناختی (بینشی) موثر بر امنیت شغلی از نظر پاسخگویان از آزمون فریدمن استفاده شده است.
