|
گزارش کارآموزی بررسی ارقام مختلف پنبه
گزارش کارآموزی بررسی ارقام مختلف پنبه در 64 صفحه ورد قابل ویرایش
|
|
| دسته بندی | فنی و مهندسی |
| فرمت فایل | doc |
| حجم فایل | 3947 کیلو بایت |
| تعداد صفحات فایل | 64 |
گزارش کارآموزی بررسی ارقام مختلف پنبه
تاریخچه و کلیات
پنبه (cotton) دارای چند گونة زراعی می باشد که به نظر می رسد منشاء اولیه آنها آفریقای استوایی باشد. ظاهراً پنبه از این منطقه و در زمانی که تمام قاره ها به هم وصل بوده‌اند، به سایر مناطق جهان شامل جنوب غربی و جنوب شرقی آسیا، استرالیا و آمریکا راه یافته است. پس از جدا شدن قاره ها از یکدیگر (در حدود 100 میلیون سال پیش و در دورة مزوزوئیک)، گروه های ژنتیکی مستقل در آمریکای جنوبی، آمریکای مرکزی، جنوب غربی آسیا، شمال شرقی آفریقا و هند تکامل یافتند. ظاهراً دو گونة دیپلوئید (26=n2) گوسیپیوم آربوریوم (Gossypium arboreum) و گوسیپیوم هر باسیوم (G.herbaceum) در اتیوپی و مناطق عرب نشین از G.herbaceum race africanum بوجود آمده اند. سابقه تولید و مصرف الیاف این گونه ها در مناطق فوق به حدود 5000 سال پیش می رسد. بعضی عقیده دارند که این دو گونه دیپلوئید در هند و آسیای شرقی اهلی شده و از هند به مصر، چین و جنوب اقیانوس آرام رفته است. سابقه مصرف پنبه در هند و پاکستان به حدود 3000 سال پیش از میلاد مسیح می رسد.
دو گونة زراعی پنبه دنیای جدید شامل گوسیپیوم هیرسوتوم (G.hirsutum)، که بنام پنبه آپلند (upland cotton) شناخته می شود، در آمریکای مرکزی و مکزیک و گوسیپیوم باربادنز (G.Barbadense) که بنام پنبه پی ما (Pima cotton) شناخته می شود در آمریکای جنوبی و از تلاقی نژادی از G.herbaceum با (G.raimondii) یا (G.thuberi) و یا هر دوی آنها حاصل شده اند. در نتیجه دو گونة زراعی پنبه دنیای جدید آلوتتراپلوئید (52= n2) می باشند. تلافی های بین دو گونه ای و انتخاب انسانی سبب اختلاط گونه ها شده و ارقام پرتولیدی بوجود آمده است.
سابقة کشت و کار پنبة آپلند در مکزیک و کشت پنبه پی ما در آمریکای جنوبی به حدود 3500 سال پیش از میلاد مسیح می رسد. در حال حاضر قسمت اعظم (حدود 90 درصد) سطح زیر کشت پنبه در جهان به پنبه آپلند تعلق دارد. بذر ارقام این گونه توسط انگلیسی ها و در جریان جنگ داخلی آمریکا، در مستعمرات انگلیس توزیع شد و کشت آن ترویج گردید تا الیاف پر کیفیت مورد نیاز صنایع بافندگی انگلیس تأمین گردد. تولید پنبة به عنوان یک گیاه لیفی پس از اختراع دستگاه جین (جدا کننده الیاف از وش) توسط وتیتی در سال 1793 گسترش زیادی یافت. بر اساس اطلاعات موجود، در سال 1998 میلادی حدود 45 میلیون تن الیاف در سراسر جهان مصرف شده است که حدود 20 میلیون تن آن از پنبه استخراج شده است. چین، آمریکا، هند، پاکستان و ازبکستان مهمترین تولید کنندگان پنبه در جهان به شمار می روند.
الیاف پنبه، بعنوان یک فیبر سلولزی طبیعی، دارای خصوصیاتی انحصاری می باشد و هیچ فیبر مصنوعی دیگری تمامی این خصوصیات را به طور یکجا ندارد. نرمی و لطافت، توان جذب و انتقال رطوبت و عرق بدن، قابلیت انعطاف، دوام، استحکام، مقاومت در مقابل فساد شیمیایی، قابلیت شستشو با آب معمولی و نیز خشک شوئی، رنگ گیری و چاپ پذیری، قابلیت تا کردن و سهولت خیاطی از مهمترین خصوصیات پارچه های حاصل از الیاف پنبه می باشند. قابلیت جذب و انتقال رطوبت، الیاف پنبه را برای صنعت لباس سازی بسیار مطلوب ساخته است. پشم عرق بدن را جذب می کند، اما هدایت نمی نماید، الیاف مصنوعی عرق بدن راحتی جذب هم نمی کنند. اما پارچه های پنبه ای عرق بدن را جذب می کنند و به سمت دیگر خود انتقال می دهند تا تبخیر شود. به این طریق، بدن خنک شده و پارچه خشک می گردد که باعث آرامش جسم و جان می شود.
تا اواخر قرن نوزدهم، تولید الیاف بعنوان تنها هدف تولید پنبه محسوب می گردید و دانه را محصول زاید به حساب می آوردند که به طور عمده به مصرف تغذیه نشخوار کنندگان می رسید. تا اینکه پیدایش روشهای اقتصادی روغن گیری به مصرف پنبه دانه بعنوان یک دانة روغنی نیز اهمیت بخشید. با این حال، هنوز هم استحصال الیاف مهمترین هدف تولید پنبه است. زیرا دانه های روغنی زیادی وجود دارند که اهمیت و کیفیت روغن آنها بهتر از روغن پنبه دانه است.
تولید پنبه در ایران قدمت زیادی دارد. براساس گزارش فائو در سال 2000، سطح زیر کشت پنبه در ایران حدود 240000 هکتار با عملکرد حدود 08/2 تن در هکتار وش بوده است. از این مقدار حدود 30000 هکتار آن به پنبة دیم تعلق دارد. عملکرد پنبة دیم در ایران بین 900 تا 1600 کیلوگرم در هکتار وش طی سالهای مختلف گزارش شده است. استانهای گلستان، مازندران و خراسان مهمترین تولید کنندگان پنبة دیم در ایران به شمار می روند. عملکرد وش در واحد سطح در استانهای فوق از پتانسیل عملکرد محصول (بیش از 5 تن در هکتار وش) بسیار کمتر است. عملکرد های بیش از 3 تن در هکتار وش تحت شرایط کشت آبی و بیش از 2 تن وش تحت شرایط دیم مطلوب می باشد.
روشهای مختلف کاشت پنبه:
کشت پنبه در مناطق مختلف نسبت به عادت و تجربه کشاورزان به روشهای زیر انجام می شود:
1- کرتی:
در این روش بذر را بوسیله دست در داخل کرتهایی که قبلاً آماده شده، به حالت هیرم یا خشکه می پاشند و روی آنها را بوسیلة دندانه و یا ماله های مخصوصی خاک می دهند تا در عمق مورد نظر قرار گیرد. این روش به هیچ وجه برای کشت پنبه مناسب نیست زیرا:
اولاً عملیات تسطیح در داخل کرتها به طور دقیق و کامل انجام نشده و در نتیجه تمام محصول یکسان از آب استفاده نمی کند.
ثانیاً چون آب به طور مستقیم در پای بوته ها و در تمام سطح داخلی کرت قرار می گیرد در زمین سله تولید دشه و مانع رشد سریع و کامل نباتات می شود، بعلاوه زمینه برای سرایت بیماریهای قارجی به گیاه فراهم می شود.
ثالثاً در کشت دستپاش فاصله بوته ها برابر نبوده و این خود مشکلی از نظر جذب مواد غذایی، آب و عملیات داشت و برداشت بوجود می آورد، ضمناً مقدار بذری که در این روش مصرف می شود بیش از سایر روشهای کاشت و مقدار محصول آن نیز کمتر است. طول و عرض کرتها بستگی به وسعت و شکل زمین دارد، در برخی از نقاط طول کرتها را بین 20 تا 40 و عرض آنها را 5 تا 10 متر انتخاب می نمایند.
2- پشته ای:
پس از آنکه عملیات آماده کردن و تکمیل تهیه زمین به پایان رسید، در جهت شیب، جوی و پشته هائی در زمین به وسیله نهر کن های مخصوص و یا بیل ایجاد می گردد، بطوریکه فواصل جوی و پشته ها بین 80 تا 100 سانتی متر و ارتفاع آنها 30 تا 50 سانتی متر باشد، و سپس بذر را در امتداد خطوط روی پشته ها و یا در کنار پشته می کارند. در این طریق بهتر است کشت به صورت هیرم انجام شود. در مناطقی که زمین دارای رس زیاد و سفت باشد و باران در اول فصل بهار ببارد، بهتر است روی خطوط کشت را ماسه ریخت تا از سله بستن زمین جلوگیری و جوانه اولیه به سهولت از خاک خارج گردد.
پس از آنکه عملیات کشت بذر به پایان رسید، باید فوراً نسبت به آبیاری زمین اقدام شود تا بذور با جذب رطوبت کافی به سرعت جوانه تولید نمایند. این سیستم کشت برای زمین هائی که عمق خاک زراعتی آنها کم است بسیار مناسب می باشد زیرا به علت ایجاد پشته ها به عمق خاک زراعتی افزوده شده و ریشه ها از امکانات بیشتر و بهتری برخوردار خواهند بود.
فواصل بوته ها را در روی پشته ها باید بین 15 تا 30 سانتی متر انتخاب کرد. در این طریق بعضی از پنبه کاران طبق عادت دانه ها در روی پشته وعده ای در کنار پشته می
3- خطی:
روش خطی بهترین روش کشت پنبه است و در تمام دورة زندگی نبات می توان عوامل مختلف را بخوبی کنترل نمود. این روش نه تنها در زراعتهای آبی عمل می باشد، بلکه در زراعتهای دیم و زمین هائی که دارای شیب خیلی زیاد نباشند امکان پذیر است. در این طریق فواصل بوته ها بین 20 تا 30 سانتی متر و فواصل خطوط با در نظر گرفتن شرایط محیط و واریته مورد کشت بین 60 تا 80 و یا حداکثر 100 سانتی متر انتخاب می گردد. طول خطوط کشت بخصوص در زراعتهای آبی بستگی کامل به شیب و جنس زمین دارد. در زمین هایی که شیب زراعتی آنها طبیعی و خاک نیز کاملاً شنی و سبک نباشد، می توان طول خطوط یا نشتی ها را از 70 تا 150 متر انتخاب کرد. کشت دیم پنبه در شرایطی امکان پذیر است که در منطقه باران کافی ببارد. در گرگان و گنبد و مازندران به علت بارندگی کافی هر سال مساحت زیادی از زمین های زراعتی زیر کشت پنبه به صورت دیم قرار می گیرد.
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل اول............................................................................................................... 1
زراعت پنبه............................................................................................................ 1
تاریخچه و کلیات................................................................................................... 2
اهمیت اقتصادی پنبه.............................................................................................. 4
خصوصیات گیاهی................................................................................................ 5
ترکیبات پنبه .......................................................................................................... 7
تناوب زراعی ........................................................................................................ 11
مواد غذایی مورد نیاز پنبه..................................................................................... 11
طریقة مصرف کود در زراعت پنبه....................................................................... 12
زمان کاشت پنبه.................................................................................................... 14
روشهای مختلف کاشت پنبه.................................................................................. 15
آبیاری.................................................................................................................... 17
کنترل علفهای هرز ............................................................................................... 20
آفات و بیماریها...................................................................................................... 20
برداشت................................................................................................................. 23
میزان عملکرد پنبه................................................................................................. 24
فصل دوم............................................................................................................... 27
گونه ها و ارقام..................................................................................................... 27
فصل سوم............................................................................................................. 31
معرفی ارقام مختلف پنبه....................................................................................... 31
معرفی رقم ورامین................................................................................................ 32
معرفی رقم ساحل ................................................................................................ 35
معرفی رقم اولتان.................................................................................................. 38
معرفی رقم دلتاپاین 16......................................................................................... 41
معرفی دکتر عمومی ............................................................................................. 44
معرفی رقم مهر..................................................................................................... 47
معرفی رقم بختگان................................................................................................ 50
معرفی رقم بلغار 433........................................................................................... 52
معرفی رقم آریا..................................................................................................... 52
معرفی رقم آکالا.................................................................................................... 53
معرفی رقم استون ویل 2 بی................................................................................. 53
معرفی رقم امپایر.................................................................................................. 53
معرفی رقم پی مستر ............................................................................................ 54
معرفی فیلستانی..................................................................................................... 54
معرفی رقم کوکر 100.......................................................................................... 54
معرفی رقم کوکر 100 ویلت................................................................................. 55
معرفی رقم گیزا..................................................................................................... 55
معرفی رقم لاکت.................................................................................................... 56
معرقی لایتینگ اکسپرس........................................................................................ 56
معرفی رقم 108 اف.............................................................................................. 56
فهرست منابع ....................................................................................................... 57
