فهرست مطالب
چکیده 1
فصل اول: کلیات پژوهش 1
1-1 مقدمه 1
1-2 بیان مسئله 3
1-3 اهمیت پژوهش 7
1-4 اهداف تحقیق : 9
1-4-1 هدف کلی 9
1-4-2 اهداف جزئی 9
1-5 سوالات پژوهش 10
1-6 فرضیات پژوهش 11
1-7 تعاریف عملیاتی 12
1-8 تعاریف ، اصطلاحات و واژه های کلیدی تحقیق 12
1-9 خلاصه فصل 14
فصل دوم: ادبیات پژوهش 16
2-1 مقدمه: 16
2-2 تاریخچه پیدایش آموزش و پرورش دراسلام و ایران 19
2-3 تاریخچه ظهور و تکوین آموزش و پرورش دوره متوسطه 27
2-4 مزایای طرح جدید دوره متوسطه 29
2-5 دلایل اولویت اجرای طرح جدید متوسطه 30
2-6 اهداف دوره متوسطه 31
2-7 پژوهش های انجام یافته 33
2-8 تحقیقات انجام گرفته در ایران 33
2-9 تحقیقات انجام گرفته در خارج 35
2-10 مقالات ترجمه شده 37
2-10-1 اثرات جامعه در آموزش و پرورش 37
2-10-2 تاثیرات خانواده درآموزش و پرورش 38
2-10-3 چرا نقش خانواده در آموزش مهم است؟ 40
2-10-4 چه شواهدی دال بر وجود اهمیت نقش مشارکت خانواده ها در آموزش وجود دارد؟ 41
2-10-5 حلقه ی دوستان در محیط آموزش 42
2-11 نقش خانواده در پیشرفت تحصیلی دانش آموزان 44
2-11-1 تعریف نظری موضوع : 45
2-11-2 پیشینه نظری موضوع 45
2-11-3 خانواده به عنوان معلم و الگو 55
2-11-4 خانواده به عنوان کانون محبت و امنیت 55
2-11-5 نقش خانواده در یادگیری دانش آموزان 56
2-11-6 نقش والدین در پیشرفت تحصیلی فرزندان 66
2-11-7 تاثیر عوامل خانوادگی در پیشرفت تحصیلی دانش آموزان 80
2-11-8 نقش سواد والدین در پیشرفت تحصیلی دانش آموزان 86
2-11-9 نقش و تأثیر والدین - خصوصاً سواد آنها - بر پیشرفت تحصیلی فرزندان 92
2-11-10 نقش والدین در موفقیت های تحصیلی ورفتاری فرزندان 95
2-11-11 عوامل موثر در ترک تحصیل دانش آموزان 99
2-11-12 شرایط اقتصادی خانواده و نقش آن در پیشرفت تحصیلی یا ترک تحصیل دانش آموزان 100
2-11-13 سیستم آموزشی غلط و محافظه کارانه خانواده و مدرسه 105
2-12 بررسی تاثیر ارتباط مستمر اولیا و مربیان در پیشرفت تحصیلی دانش آموزان 111
2-13 نقش خانواده در مدرسه 117
2-14 نقش اجتماع در پیشرفت تحصیلی دانش آموزان 119
2-14-1 جایگاه مشاوره در پیشرفت تحصیلی و رشد همه جانبه عاطفی و اجتماعی دانش آموزان دوره ی عمومی 121
2-14-2 نقش مشاوران درتأمین بهداشت روانی دانش آموزان 133
2-14-3 نقش مشاوره در پیشرفت تحصیلی دانش آموزان 139
2-14-4 نقش فرهنگ در پیشرفت تحصیلی دانش آموزان 141
2-15 تاثیر مدرسه در پیشرفت تحصیلی دانش آموزان 143
2-15-1 ویژگیهای دبیران دوره متوسطه 148
2-15-2 برنامه های درسی دوره متوسطه 153
2-15-3 برنامه های درسی(تعاریف، طول مدت تحصیلی و واحدهای درسی) 155
2-15-4 بررسی جو روانی - اجتماعی کلاس و تأثیر آن در پیشرفت تحصیلی دانش آموزان 158
2-16 نقش انگیزش در یادگیری و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان 168
2-16-1 روشهای ایجاد انگیزه و رغبت دانش آموزان به درس ، کلاس و مدرسه توسط معلم 173
2-16-2 تأثیر انگیزش در آموزش و پرورش و کلاس درس، پیشنهاداتی به معلمان 178
2-17 عوامل موثر بر نشاط دانش آموزان در کلاس درس 182
2-18 تاثیر نقش مشاور در مدرسه در پیشرفت تحصیلی دانش آموزان 185
2-18-1 وظلیف کادر آموزشی و اداری مدرسه در قبال مشاوره و راهنمایی 202
2-18-2 نقش انتظارات معلم در پیشرفت تحصیلی دانش آموزان 204
2-18-3 نقش معلم در بهداشت روانی دانش آموزان و تاثیر آن در پیشرفت تحصیلی آنها 207
2-19 راهکارهای ایجاد انگیزه در دانش آموزان و تاثیر آن در پیشرفت تحصیلی 212
2-20 نقش ارتباط سالم در رشد اخلاقی و موفقیت تحصیلی دانش آموزان 221
2-21 تاثیر دوستان در پیشرفت تحصیلی دانش آموزان 239
2-21-1 دوستان ناباب 239
2-21-2 تاثیر همکاری و رقابت در پیشرفت تحصیلی 240
2-22 جامعه شناسی آموزش و پرورش 244
2-22-1 آموزش و پرورش در جامعه شناسی دورکیم 244
2-22-2 آموزش و پرورش در جامعه شناسی ماکس وبر 257
2-22-3 آموزش و پرورش از دیدگاه مانهایم 263
2-22-4 رویکردهای نوین در جامعه شناسی آموزش و پرورش 266
2-22-5 نظریه های آموزش و پرورش آموزشگاهی 267
2-23 افت تحصیلی و راهکارهای مقابله با آن 267
2-23-1 عوامل تاثیر گذار در افت تحصیلی 269
2-23-2 راههای جلوگیری از افت تحصیلی 270
2-23-3 خسارت‌های ناشی از افت تحصیلی: 273
2-23-4 عوامل موثر بر افت تحصیلی 274
2-23-5 افت تحصیلی و روشهای ایجاد انگیزه درسی در دانش آموزان 280
2-23-6 نقش انگیزش درپیشرفت تحصیلی دانش آموزان ویادگیری آنها و متعاقب آن کاهش افت تحصیلی 284
2-23-7 افت تحصیلی، و وظیفه والدین در برابر دانش آموزان 290
2-24 نتیجه‌گیری و راهکارها 294
2-25 پیشنهادات 298
2-26 خلاصه فصل 301
فصل سوم: روش تحقیق 303
3-1 مقدمه 303
3-2 تجزیه و تحلیل داده ها 303
3-3 روش پژوهش 303
3-4 جامعه آماری 304
3-5 نمونه گیری 304
3-6 ابزار پژوهش 304
3-7 سنجش روائی و پایایی پرسش نامه 305
3-7-1 سنجش روایی 305
3-7-2 سنجش پایایی 305
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها 308
4-1 مقدمه 308
4-2 آمار توصیفی 309
4-3 آمار استنباطی 333
فصل پنجم: خلاصه و نتیجه گیری 339
5-1 تحلیل کلی مطالب 339
5-2 خلاصه و نتیجه گیری کلی 377
5-2-1 خلاصه 377
5-2-2 نتیجه گیری 381
5-3 محدودیت های تحقیق 384
5-4 پیشنهادات 384
فهرست منابع و مآخذ 387
پیوست ها 392
پرسشنامه 393
Abstract 395
فهرست جداول
جدول3-1: ضرایب آلفا برای مقیاسهای پژوهش 306
جدول3-2: گویه های متغیرهای پژوهش 306
جدول4-1: تشویقهای والدین در علاقه شما به درس خواندن تا چه حدود موثر بوده است؟ 309
جدول4-2: آیا وضعیت درس شما برای والدینتان اهمیت دارد؟ 310
جدول4-3: تا چه اندازه والدین شما بر درس خواندن شما نظارت دارند؟ 311
جدول4-4: تا چه اندازه والدینتان برای آگاهی از تحصیل شما به مدرسه مراجعه می کنند؟ 312
جدول4-5: تشویق معلمان در علاقه شما به درس خواندن موثر است؟ 313
جدول4-6: وضعیت ظاهر معلم در نحوه درس خواندن شما موثر است؟ 314
جدول4-7: نحوه تدریس معلم در پیشرفت تحصیلی شما موثر است؟ 315
جدول4-8: نحوه برخورد معلم در کلاس در پیشرفت شما موثر است؟ 316
جدول4-9: سختگیری اولیاء مدرسه در پیشرفت تحصیلی شما چقدر موثر است؟ 317
جدول4-10: فضای آموزشی آموزشگاه در درس خواندن شما موثر است؟ 318
جدول4-11: اگر کلاس شما به تجهیزات آموزشی مجهز باشد در پیشرفت شما موثر است؟ 319
جدول4-12: توجه دوستانتان در پیشرفت شما تا چه حد موثر است؟ 320
جدول4-13: اگر به مشکل درسی برخورد کنید جهت رفع آن تا چه حد از دوستانتان کمک می گیرید؟ 321
جدول4-14: نمره های خوب در گرفتن رتبه های بهتر چقدر به شما نیرو می دهد؟ 322
جدول4-15: رقابت با بچه های کلاس چقدر در پیشرفت شما موثر است؟ 323
جدول4-16: وقتی در امتحانات نمره خوبی می گیرید چقدر آن را به حساب توانایی خود می گذارید؟ 324
جدول4-17: وقتی نمره خوبی می گیرید تا چه حد با علاقه بیشتری درس می خوانید؟ 325
جدول4-18: برای موفقیت در امتحانات چقدر درس می خوانید؟ 326
جدول4-19: چقدر در امتحانات به هوش و استعداد خود اطمینان دارید؟ 327
جدول4-20: انگیزه بخشیدن دیگران در پیشرفت شما موثر است؟ 328
جدول4-21: نمره های خوب در گرفتن رتبه های بهتر چقدر به شما نیرو می دهد؟ 329
جدول4-22: تا چه اندازه موفقیت تحصیلی خود را در پیشرفت جامعه موثر می دانید؟ 330
جدول4-23: مطالب آموزشی رسانه ها تا چه حد در پیشرفت شما نقش داشته است؟ 331
جدول4-24: تا چه اندازه مسئولین در جهت رفع معایب درسی هر ساله اقدام می کنند؟ 332
جدول4-25: آزمون ضریب همبستگی پیرسون . فرضه 1 333
جدول4-26: آزمون ضریب همبستگی پیرسون . فرضیه 2 333
جدول4-27: آزمون ضریب همبستگی پیرسون . فرضیه 3 334
جدول4-28: آزمون ضریب همبستگی پیرسون . فرضیه 4 334
جدول4-29: ضریب همبستگی بین عوامل اجتماعی و پیشرفت تحصیلی 335
جدول4-30: ضریب استاندارد و غیر استاندارد پیش بینی پیشرفت تحصیلی بر اساس عوامل اجتماعی 335
جدول4-31: ضریب همبستگی چندگانه بین عوامل اجتماعی با پیشرفت تحصیلی در رگرسیون گام به گام 336
جدول4-32: تحلیل واریانس رگرسیون گام به گام برای پیش بینی پیشرفت تحصیلی بر اساس مولفه های عوامل اجتماعی 337
جدول5-1: منبع کنترل و ثبات 355
جدول5-2: نظریه دوئک و لگت درباره رابطه بین نظریه های ناآشکار و هوش و الگوهای رفتار تسلط و انواع درماندگی 358
فهرست نمودار
نمودار4-1: تشویقهای والدین در علاقه شما به درس خواندن تا چه حدود موثر بوده است؟ 309
نمودار 4-2: آیا وضعیت درس شما برای والدینتان اهمیت دارد؟ 310
نمودار 4-3: تا چه اندازه والدین شما بر درس خواندن شما نظارت دارند؟ 311
نمودار 4-4: تا چه اندازه والدینتان برای آگاهی از تحصیل شما به مدرسه مراجعه می کنند؟ 312
نمودار 4-5: تشویق معلمان در علاقه شما به درس خواندن موثر است؟ 313
نمودار 4-6: وضعیت ظاهر معلم در نحوه درس خواندن شما موثر است؟ 314
نمودار 4-7: نحوه تدریس معلم در پیشرفت تحصیلی شما موثر است؟ 315
نمودار 4-8: نحوه برخورد معلم در کلاس در پیشرفت شما موثر است؟ 316
نمودار 4-9: سختگیری اولیاء مدرسه در پیشرفت تحصیلی شما چقدر موثر است؟ 317
نمودار 4-10: فضای آموزشی آموزشگاه در درس خواندن شما موثر است؟ 318
نمودار 4-11: اگر کلاس شما به تجهیزات آموزشی مجهز باشد در پیشرفت شما موثر است؟ 319
نمودار 4-12: توجه دوستانتان در پیشرفت شما تا چه حد موثر است؟ 320
نمودار 4-13: اگر به مشکل درسی برخورد کنید جهت رفع آن تا چه حد از دوستانتان کمک می گیرید؟ 321
نمودار 4-14: نمره های خوب در گرفتن رتبه های بهتر چقدر به شما نیرو می دهد؟ 322
نمودار 4-15: رقابت با بچه های کلاس چقدر در پیشرفت شما موثر است؟ 323
نمودار 4-16: وقتی در امتحانات نمره خوبی می گیرید چقدر آن را به حساب توانایی خود می گذارید؟ 324
نمودار 4-17: وقتی نمره خوبی می گیرید تا چه حد با علاقه بیشتری درس می خوانید؟ 325
نمودار 4-18: برای موفقیت در امتحانات چقدر درس می خوانید؟ 326
نمودار 4-19: چقدر در امتحانات به هوش و استعداد خود اطمینان دارید؟ 327
نمودار 4-20: انگیزه بخشیدن دیگران در پیشرفت شما موثر است؟ 328
نمودار 4-21: نمره های خوب در گرفتن رتبه های بهتر چقدر به شما نیرو می دهد؟ 329
نمودار 4-22: تا چه اندازه موفقیت تحصیلی خود را در پیشرفت جامعه موثر می دانید؟ 330
نمودار 4-23: مطالب آموزشی رسانه ها تا چه حد در پیشرفت شما نقش داشته است؟ 331
نمودار4-24: تا چه اندازه مسئولین در جهت رفع معایب درسی هر ساله اقدام می کنند؟ 332
هدف از تحقیق حاضر بررسی رابطه ی بین عوامل فرهنگی مثل خانواده
،اجتماع،دوستان و مدرسه بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان مقطع اول متوسطه ی
شهرستان کاشان در سال تحصیلی90-89 بوده است. سولات تحقیق با در نظر گرفتن
نمره های کلاسی و نمره های پایان ترم دانش آموزان و با توجه به ویژگی های
عوامل فرهنگی(خانواده-اجتماع- دوستان و مدرسه) مورد بررسی قرار گرفت.به
منظور انجام این پژوهش از بین دانش آموزان مقطع اول متوسطه به صورت تصادفی
150 دانش آموز از دبیرستان های مختلف انتخاب شدند. روش مورد استفاده در این
پژوهش کمی و کیفی بوده و ابزار جمع آوری داده ها فرم های پرسشنامه بوده
است تجزیه و تحلیل داده های کمی پژوهش با استفاده از نرم افزار آماری SPS
صورت گرفته است.این پرسشنامه با توجه به مولفه های خاص که داشته است به
صورت یک پرسشنامه ای با 24 سوال یا گزینه در آمده است. نتایج حاصل نشان
داده است که بین تاثیر عوامل فرهنگی بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان همبستگی
مثبت و معنا داری در سطح(%5p<) وجود دارد. پژوهش
نشان می دهد که این متغیر ها پیشرفت تحصیلی دانش آموزان را به طور مستقیم
تحت تاثیر خود قرار می دهد. همچنین مشخص شد که بین فضا های آموزشی مدارس
کنونی ما با ویژگی های روانی نوجوانان تا حدود زیادی سازگاری و رابطه وجود
دارد. اما باز هم لازم است در این رابطه اصلاحات زیادی صورت پذیرد. این
متغیر ها حتی اگر در پیشرفت تحصیلی دانش آموزان تاثیری نداشته باشند باید
به خاطر حفظ سلامت بهداشتی و امنیت روانی انان مورد توجه قرار گیرد. همچنین
پژوهش حاضر این نتیجه را نیز در بر داشته است که اگر یکی از عوامل گفته
شده یعنی(خانواده، اجتماع،مدرسه و دوستان) دچار هرگونه مشکلی باشند در
صورتی که بقیه ی عوامل هم درست و در جای خود عمل کنند، می توانند تا حدودی
باعث از بین رفتن سلامت روحی و روانی دانش آموزان شده و تا حدودی افت
تحصیلی را به همراه داشته باشند.
