|
اساسنامه صندوق بین‌المللی پول
برتن‌وودز به تاریخ 22 ژوئیه 1944 مواد موافقتنامه‌ای که راجع به صندوق بین‌المللی پول به عمل آمده به قرار ذیل است
|
|
| دسته بندی | فقه و حقوق اسلامی |
| فرمت فایل | doc |
| حجم فایل | 59 کیلو بایت |
| تعداد صفحات فایل | 45 |
اساسنامه صندوق بین‌المللی پول
انجمن مالی و پولی بین‌المللی
متن موافقتنامه‌ای که در مذاکرات بین چهل و چهار کشور مورد قبول قرار گرفته است:
برتن‌وودز - به تاریخ 22 ژوئیه 1944 - مواد موافقتنامه‌ای که راجع به صندوق بین‌المللی پول به عمل آمده به قرار ذیل است:
دولتهایی که این موافقتنامه از طرف آنها به امضاء رسیده است به شرح ذیل موافقت می‌کنند:
مقدمه
صندوق بین‌المللی پول تأسیس می‌یابد و با رعایت مقررات ذیل شروع به کار خواهد نمود:
ماده اول
مقاصد
مقاصد صندوق بین‌المللی پول عبارت است از:
1 - تشریک مساعی مالی به وسیله ایجاد یک مؤسسه دائمی که وسایل تبادل نظر و همکاری را در مسایل پولی فراهم آورد.
2 - تسهیل و توسعه و ازدیاد تجارت میزان‌یافته بین‌المللی و مساعدت به
پیشرفت و افزایش عده افراد مشغول به کار و تأمین درآمد حقیقی و توسعه‌منابع
مولده ثروت تمام اعضاء منظور اساسی سیاست اقتصادی این مؤسسه خواهد بود.
3 - تثبیت قیمت ارزها و حفظ ترتیبات منظم برای معاملات ارزی بین اعضاء صندوق و اجتناب از رقابت در تنزل قیمت ارزها.
4 - مساعدت به برقراری یک سیستم جمعی برای پرداختهای مربوط به معاملات
جاریه بین اعضاء و رفع تضییقات ارزی که مانع پیشرفت و ازدیاد‌تجارت جهانی
گشته است.
5 - برای ایجاد اعتماد در میان اعضاء این مؤسسه، منابع مالی
آن در مقابل وثیقه‌های کافی در اختیار اعضاء گذاشته خواهد شد تا بدین وسیله
فرصت‌داشته باشند که اختلال موازنه پرداخت خود را بدون تشبث به وسایلی که
لطمه به بهبود اقتصادی ملی و بین‌المللی می‌زند اصلاح نمایند.
6 - کوتاه ساختن دوره عدم توازن در موازنه‌های پرداخت بین‌المللی اعضاء و تخفیف درجه شدت آن با رعایت مواد فوق.
ماده دوم
شرایط عضویت
بخش اول - اعضاء اصلی
اعضاء اصلی صندوق کشورهایی هستند که
نماینده آنها در انجمن پولی و مالی ملل متفق حضور داشته و دولتهای مربوطه
عضویت آن را قبل از تاریخی‌که در ماده 20 بخش دوم قسمت (ه) مقرر شده
پذیرفته باشند.
عضویت این صندوق برای دولتهای سایر کشورها در مواقع و با شرایطی که صندوق معین خواهد نمود آزاد است.
ماده سوم
سهمیه و مبلغ تعهد
بخش اول - سهمیه
برای هر یک از اعضاء سهمیه‌ای معین خواهد شد. سهمیه هر یک از اعضاء که در
انجمن بین‌المللی پول و مالی نماینده داشته و عضویت صندوق را قبل‌از
تاریخی که در ماده بیستم بخش دوم قسمت (ه) معین شده پذیرفته باشند مبلغی
خواهد بود که در جدول (1) تعیین گشته است. سهمیه سایر اعضاء را‌صندوق تعیین
خواهد نمود.
بخش دوم - تغییر و تعدیل میزان سهمیه
صندوق
بین‌المللی پول هر پنج سال یک بار در صورتی که مقتضی بداند در مورد تعدیل
سهمیه اعضاء تجدید نظر خواهد نمود. به علاوه اگر مناسب‌بداند به تقاضای هر
یک از اعضاء تغییر میزان سهمیه آن عضو را مورد مطالعه قرار خواهد داد. برای
تغییر میزان سهمیه اکثریت چهارپنجم از آراء لازم‌خواهد بود و هیچ سهمیه‌ای
بدون رضایت عضو مربوط تغییر نخواهد یافت.
بخش سوم - مبلغ تعهد و محل و طرز پرداخت آن
الف - مبلغ تعهد هر یک از اعضاء معادل سهمیه آن عضو خواهد بود و تماماً
باید به صندوق قبلاً یا در تاریخی که عضو به موجب ماده بیستم بخش 4قسمت
(ج) یا قسمت (د) حق خرید پول از صندوق پیدا می‌کند در محلی که صندوق تشخیص
دهد پرداخت شود.
ب - هر عضو باید حداقل هر کدام از دو قلم ذیل را که کمتر باشد به طلا پرداخت کند:
1 - بیست و پنج درصد از سهمیه خود.
2 - ده درصد از میزان موجودی خالص رسمی خود از طلا و دلار دول متحده
آمریکا در تاریخی که صندوق به موجب ماده بیستم بخش چهارم قسمت(الف) اعلام
خواهد کرد که قریباً حاضر به معاملات ارزی خواهد بود.
هر یک از اعضاء اطلاعات لازمه برای تشخیص میزان خالص طلا و دلاری که رسماً موجود دارند به صندوق خواهد داد.
ج - هر یک از اعضاء بقیه سهمیه خود را با پول رایج کشور خود پرداخت خواهد نمود.
د - اگر مقدار موجودی رسمی طلا و دلار هر یک از اعضاء را که در قسمت 2
(ب) ذکر شده به مناسبت این که کشور عضو تحت اشغال دشمن است‌نتوان مشخص کرد
صندوق موعد جدیدی برای تشخیص این موجودی مقرر خواهد کرد. اگر این موعد بعد
از تاریخی باشد که در ماده بیستم بخش 4قسمت (ج) یا قسمت (د) معین شده و
به موجب آن کشور نامبرده حق خرید ارز از صندوق پیدا می‌کند صندوق و عضو
مربوط موافقت خواهند کرد که‌عضو مربوط موقتاً مبلغی طلا مطابق قسمت (ب)
ماده بالا پرداخت کند و بقیه مبلغ تعهد را با پول رایج کشور خود بپردازد و
این ترتیب مشروط به آن‌است که تعدیل لازم پس از تشخیص موجودی خالص عضو داده
شود.
بخش چهارم - طرز پرداخت در هنگام تغییر میزان سهمیه
الف -
هر عضو که با افزایش میزان سهمیه خود رضایت دهد باید در ظرف سی روز پس از
تاریخ موافقت خود بیست و پنج درصد از میزان افزایشی را‌که مقرر شده طلا و
بقیه را با پول رایج کشور خود به صندوق بین‌المللی پول پرداخت نماید هر گاه
در تاریخی که عضوی برای افزایش سهمیه خود‌موافقت کرده است اندوخته پولی آن
عضو کمتر از سهمیه جدید باشد صندوق می‌تواند مبلغی را که باید با طلا
پرداخت شود تقلیل دهد.
ب - هر گاه عضوی به تقلیل میزان سهمیه خود رضایت
دهد صندوق باید در ظرف سی روز پس از تاریخ موافقت عضو مبلغی مساوی
مابه‌التفاوت را‌در وجه عضو پرداخت نماید. این پرداخت با پول رایج کشور عضو
مربوط و با طلا به عمل خواهد آمد و مبلغ پرداخت یا طلا به میزانی خواهد
بود که‌در نتیجه آن میزان موجودی صندوق از پول کشور عضو از هفتاد و پنج
درصد سهمیه جدید عضو کمتر نشود.
بخش پنجم - معاوضه پول رایج با اسناد بهادار
صندوق قبول می‌کند که از هر یک از اعضاء خود به جای پول رایج کشور عضو که
به تشخیص و قضاوت صندوق برای عملیات صندوق لازم نباشد‌اوراق تعهد یا اسناد
مشابهی که از طرف عضو یا نگاهدار سپرده‌هایی که به موجب ماده سیزدهم بخش
دوم معین شده است انتشار یافته بپذیرد و این‌اسناد باید غیر قابل فروش باشد
و به آن سود تعلق نگیرد و به نرخ برابری آن عندالمطالبه به وسیله بستانکار
ساختن صندوق نزد نگاهدار سپرده‌هایی که‌تعیین شده قابل پرداخت باشد. این
قسمت نه تنها شامل پول رایجی که اعضاء پرداخته‌اند می‌شود بلکه به هر پول
دیگری که باید به صندوق برسد یا‌صندوق تحصیل کرده باشد نیز شامل خواهد بود.
ماده چهارم
برابری پول
بخش اول - تقویم نرخ برابری پول
الف - نرخ برابری پول رایج هر کشور عضو به طلا که مقیاس عمومی خواهد بود
یا به دلار دول متحده آمریکا با وزن و عیاری که در اول ژوئیه 1944مقرر
بوده است تعیین خواهد شد.
ب - برای اجرای مواد این موافقتنامه در هر گونه محاسبه‌ای که به پول رایج هر عضو می‌شود بر پایه برابری پول رایج آن عضو خواهد بود.
بخش دوم - خریداری طلا بر پایه نرخ برابری
صندوق برای معاملات طلا که از طرف اعضاء انجام می‌گیرد حدی معین می‌کند
که کمتر و بیشتر از نرخ برابری باشد و هیچ عضو حق نخواهد داشت‌طلا را بیش
از میزان نرخ برابری به اضافه حدی که تعیین شده خریداری نماید و یا طلا را
کمتر از میزان نرخ برابری منهای حدی که تعیین شده بفروشد.
بخش سوم - معاملات ارز خارجی بر پایه نرخ برابری
حداکثر و اقل نرخ ارز خارجی برای معاملات بین پولهای رایج اعضاء که در
داخله کشور آنها به عمل می‌آید نباید از پایه نرخ برابری به شرح ذیل
تجاوز‌نماید:
1 - در معاملات ارزی نقد از یک صدم پایه نرخ برابری نباید تجاوز کند.
2 - در معاملات ارزی دیگر این نرخ از حدی که اضافه بر حد خرید و فروش نقد
تعیین شده بیش از میزانی که صندوق عادلانه تشخیص دهد تجاوز‌نخواهد نمود.
بخش چهارم - تعهدات راجع به تثبیت قیمت ارز
الف - هر یک از اعضاء متعهد می‌شود که با صندوق برای پیشرفت موضوع تثبیت
قیمت ارز و حفظ ترتیب منظمی برای معامله با سایر اعضاء و‌اجتناب از تغییرات
در قیمت ارز از نظر رقابت همکاری نمایند.
ب - هر یک از اعضاء متعهد
می‌شود که به وسیله مقررات شایسته‌ای که با مفاد این موافقتنامه توافق
داشته باشد در داخل کشور خود معاملات ارزی‌بین پول رایج کشور خود و ارزهای
سایر اعضاء را تا حدودی که در بخش سوم این ماده معین شده مجاز نماید.
هر عضوی که مقامات مالی کشورش برای تصفیه معاملات بین‌المللی آزادانه در
حدودی که صندوق در بخش دوم این ماده مقرر داشته طلا خرید و‌فروش می‌نماید
این تعهد را رعایت کرده است.
بخش پنجم - تغییر در نرخ برابری
الف - هیچ عضوی نمی‌تواند برای تغییر نرخ برابری ارز خود جز برای اصلاح عدم توازن عمومی اساسی پیشنهاد نماید.
ب - تغییر در میزان نرخ برابری ارز هر عضو تنها در صورت پیشنهاد آن عضو و پس از مشاوره با صندوق به عمل خواهد آمد.
ج - وقتی پیشنهاد برای تغییر نرخ برابری داده می‌شود صندوق بدواً تغییری
را که ممکن است با رعایت ماده بیستم بخش چهارم این موافقتنامه در
نرخ‌برابری ارز عضو مربوط داده شده باشد مورد دقت قرار خواهد داد. نسبت به
این تغییر پیشنهاد شده به اضافه هر تغییری که سابقاً داده شده باشد
خواه‌افزایش باشد یا نقصان صندوق به طریق ذیل رفتار خواهد کرد:
1 - اگر بیش از ده درصد از میزان نرخ برابری اصلی نباشد صندوق مخالفتی نخواهد کرد.
2 - اگر بیش از ده درصد دیگر از میزان نرخ برابری اصلی نباشد صندوق ممکن
است موافقت یا مخالفت نماید ولی در هر صورت تقاضای عضو نظر‌خود را پس از
هفتاد و دو ساعت اعلام خواهد نمود.
3 - هر گاه تغییر با موارد 1 و 2
بالا وفق ندهد صندوق ممکن است موافقت یا مخالفت کند ولی برای اعلام نظر خود
وقت زیادتری خواهد داشت.
د - تغییرات متحدالشکلی که به موجب بخش هفتم
این ماده در نرخهای برابری داده می‌شود برای تعیین این که تغییر مزبور با
جزء 1 یا 2 یا 3 از قسمت(ج) بالا منطبق می‌شود یا نه محسوب نخواهد بود.
ه - هر عضو می‌تواند نرخ برابری ارز خود را بدون حصول موافقت صندوق تغییر
دهد به شرط آن که این تغییر در معاملات بین‌المللی اعضاء صندوق‌مؤثر نباشد.
و - صندوق با پیشنهاد تغییری که منطبق با قسمت ج 2 و ج 3 بالا باشد به
شرط آن که قانع شود که این تغییر برای اصلاح عدم توازن اساسی لازم
است‌موافقت خواهد کرد. مخصوصاً اگر این نکته محرز شود با تغییر مزبور که از
نظر روش اجتماعی داخلی یا سیاسی کشور عضو پیشنهاد شده مخالفتی‌نخواهد
داشت.
بخش ششم - نتیجه تغییرات غیر مجاز
هر گاه عضوی نرخ برابری
پول خود را با وجود مخالفت صندوق تغییر دهد در مواردی که صندوق حق مخالفت
داشته باشد عضو مربوط حق استفاده از‌منابع صندوق را نخواهد داشت مگر در
صورت تصمیم صندوق. هر گاه پس از انقضاء موعد عادلانه اختلافات بین عضو و
صندوق ادامه پیدا کند‌موضوع مشمول مقررات ماده پانزده بخش دوم قسمت (ج)
خواهد شد.
بخش هفتم - تغییرات متحدالشکل در نرخ برابری
با وصف
موارد مصرحه در بخش پنجم قسمت (ب) این ماده صندوق به اکثریت آراء تمام
اعضاء خود می‌تواند تغییرات متحدالشکل متناسبی در نرخ‌برابری ارز همه اعضاء
خود بدهد به آن شرط که یک چنین تغییری مورد موافقت تمام اعضایی که لااقل
ده درصد از میزان کل سهمیه را دارند واقع شود.هر گاه در ظرف هفتاد و دو
ساعت پس از تصمیم صندوق عضو مزبور اطلاع دهد که به تغییر نرخ برابری پول
خود مایل نیست نرخ برابری پول عضو‌مربوط در این مورد تغییر نخواهد یافت.
بخش هشتم - حفظ ارزش موجودی صندوق به طلا
الف - با وصف تغییراتی که در نرخ برابری یا ارزش تسعیر خارجی پول هر یک از اعضاء داده شود ارزش موجودی صندوق به طلا حفظ خواهد شد.
ب - هر گاه:
(1) - نرخ برابری پول عضو تنزل کند. یا
(2) ارزش پول عضوی به ارز خارجی به نظر صندوق به میزان مهمی در داخل کشور
آن عضو تنزل کرده باشد عضو مربوط در ظرف مدت مناسبی‌مبلغی از پول خود را
معادل تنزلی که در ارزش طلای پول وی که نزد صندوق می‌باشد رخ داده به صندوق
پرداخت خواهد نمود.
ج - هر گاه نرخ برابری پول عضوی افزایش پیدا کند
صندوق در ظرف مدت مناسبی مبلغی از پول همان عضو را که نزد صندوق می‌باشد
معادل میزان‌ترقی که در ارزش پول عضو مربوط به طلا پیش آمده خواهد پرداخت.
د - مقررات این بخش در مورد تغییر نسبی متحدالشکلی که در ارزش پول همه
اعضاء صندوق به طلا پیش آمده عملی خواهد بود جز در هنگامی که در‌مقابل
پیشنهاد چنین تغییری صندوق تصمیمی دیگر اتخاذ نماید.
بخش نهم - پولهای نواحی مختلف کشور عضو
عضوی که برای نرخ برابری پول خود تقاضای تغییر می‌کند جز در صورتی که
خلاف آن را اعلام کند از پیشنهاد وی این طور استنباط خواهد شد که این‌تغییر
را نسبت به نرخ برابری کلیه پولهای نواحی مختلفی که از طرف آنها به موجب
ماده بیستم بخش دوم قسمت (ز) این موافقتنامه را پذیرفته پیشنهاد‌کرده است.
با وصف این هر عضو در اعلام این پیشنهاد وی تنها به پول رایج در کشور اصلی
یا تنها به یک یا چند پول معین یا به پول رایج در کشور‌اصلی و یک یا چند
پول معین دیگر منحصر است آزاد می‌باشد.
ماده پنجم
معاملات با صندوق
بخش اول - مؤسساتی که با صندوق معامله دارند
هر یک از اعضاء با صندوق منحصراً توسط خزانه‌داری کشور خود یا بانک مرکزی
یا بنگاه تثبیت ارز یا سایر بنگاههای مالی مشابه با آن معامله خواهد‌نمود و
صندوق نیز تنها به وسیله بنگاههای نامبرده وارد معاملات خواهد شد.
بخش دوم - حدود عملیات صندوق
جز در مواردی که در این موافقتنامه طور دیگر مقرر شده باشد عملیات صندوق
به معاملات ارزی برای تهیه ارز کشورهای دیگر جهت عضو‌درخواست‌کننده محدود
خواهد بود. این معاملات به طلا یا پول کشور خریدار انجام می‌گیرد.
